μπεκατσα

Published on 27 Σεπτεμβρίου, 2012 | by Kynoclub

0

Δέκα απαντήσεις για την μπεκάτσα

Επιμέλεια : Αντζελα Γαλάτη

Το πλέον μυστηριώδες θήραμα αποκαλύπτεται μέσα από τις απαντήσεις που σταχυολογήσαμε στις σελίδες του βιβλίου ‘’Επισημάνσεις για την Μπεκάτσα’’ που έχει γράψει ο Σίλβιο Σπάνο, καθηγητής στο Ινστιτούτο Ζωολογίας του Πανεπιστημίου της Γένοβα. Και δεν είναι μόνο καθηγητής ζωολογίας στο συγκεκριμένο πανεπιστήμιο ο Σίλβιο Σπάνο. Είναι παράλληλα κυνηγός αλλά και πρόεδρος του Ομίλου Μπεκατσοκυνηγών της Ιταλίας οπότε όσα αποκαλύπτονται στο βιβλίο του και σας μεταφέρουμε σε αυτές τις σελίδες φέρουν την πλέον έγκυρη υπογραφή…

ΕΡΩΤΗΣΗ 1η: Πόσα χρόνια ζει κατά μέσο όρο η μπεκάτσα;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Οι τρεις πιο «ηλικιωμένες» μπεκάτσες που έχουν βρεθεί ήταν 13 ετών, αλλά μάλλον πρόκειται για σπάνιες περιπτώσεις.
Κατά μέσο όρο η μπεκάτσα ζει πολύ λιγότερο, καθώς το 50% έως 70% των νεοσσών πεθαίνουν τον πρώτο χρόνο της ζωής τους. Η πρώτη αποδημία και το πρώτο «ξεχειμώνιασμα» μακριά από τους τόπους φωλεοποίησης και αναπαραγωγής αυξάνει πολύ τη θνησιμότητα στα νεαρά πουλιά.
Αν το «εμπόδιο» του πρώτου χρόνου ξεπεραστεί, οι πιθανότητες επιβίωσης αυξάνουν.

ΕΡΩΤΗΣΗ 2η: Όταν η μπεκάτσα είναι πληγωμένη ή φοβισμένη, μπορεί να συγκρατήσει τη μυρωδιά της ώστε να μην την αντιληφθεί ο σκύλος;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Υπάρχει μια διάχυτη τέτοια «φημολογία», αλλά δεν υπάρχει ζωντανό πλάσμα που να μπορεί συνειδητά να συγκρατήσει απόλυτα την αναθυμίαση που αναδίδει.
Απλούστατα, μια φοβισμένη μπεκάτσα που λουφάζει τελείως ακίνητη και με τα φτερά σφιγμένα πάνω στο σώμα της εκπέμπει πολύ λιγότερη μυρωδιά. Πόσο μάλλον όταν κατά πάσα πιθανότητα έχει αναζητήσει καταφύγιο στο πιο πυκνό σημείο απ’ αυτά που έχει στη διάθεσή της, με αποτέλεσμα ο αέρας να μη μεταφέρει την όποια αναθυμίαση στη μύτη του σκύλου. Υπ’ αυτές τις συνθήκες ναι, η ανεύρεση μιας πληγωμένης μπεκάτσας είναι δυσκολότερη!

ΕΡΩΤΗΣΗ 3η: Δεν μπόρεσα ποτέ να ακούσω τη φωνή της μπεκάτσας… Θα ήθελα να ξέρω εάν εκβάλλει κάποιον ήχο και πότε.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Να έχετε υπόψη σας ότι η μπεκάτσα είναι ένα πουλί μοναχικό, που βασίζει την επιβίωσή της στην «κρυπτιδική» συμπεριφορά της.
Δεν θα μπορούσε ποτέ να είναι «πολυλογού», γιατί κάτι τέτοιο θα ήταν αντίθετο με τη φύση της.
Πάντως, τα αρσενικά εκβάλλουν έναν μέτριο αριθμό ήχων την περίοδο της αναπαραγωγής όταν αναζητούν ταίρι, ενώ το φτωχό, έτσι κι αλλιώς, «ρεπερτόριό» της διαθέτει και ένα τερέτισμα πανικού τη στιγμή του «ξεφωλιάσματος».
Αυτός ο τελευταίος ήχος δεν ακούγεται πάντα όμως.

ΕΡΩΤΗΣΗ 4η: Τα τελευταία 10 χρόνια κυνηγάω μόνο μπεκάτσες, αλλά τελευταία έχω παρατηρήσει κάποιες αλλαγές στη συμπεριφορά τους… Δύσκολα πια «διπλοσηκώνω» το ίδιο πουλί, ενώ όλο και πιο συχνά αρνούνται να δεχτούν τη φέρμα του σκύλου μου. Έχουν αποκτήσει μια τάση να ξεπετάγονται με το άκουσμα του κουδουνιού και μόνο, ενώ έχουν γίνει γενικά πιο «άγριες» και επιφυλακτικές.
Κάποτε, στις 60-70 συναντήσεις τύχαιναν και 10 πουλιά με «πονηρή» ή περίεργη συμπεριφορά. Τώρα αυτό το ποσοστό είναι πολύ πιο μεγάλο…
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ο Ιταλός καθηγητής όχι μόνο συμφωνεί απόλυτα σε αυτές τις διαπιστώσεις των αναγνωστών μας, αλλά, όπως τονίζει, το ίδιο ακριβώς «πρόβλημα» αντιμετωπίζουν στο κυνήγι τόσο εκείνος όσο και ο σκύλος του!
Ο κ. Σπάνο υποθέτει ότι οι μπεκάτσες έχουν τόσο «ωριμάσει» πια απέναντι στον κυνηγό και στα κυνηγόσκυλα, που αναπτύσσουν πλέον «αμυντικούς» μηχανισμούς προσαρμοσμένους στον τρόπο που διεξάγεται το κυνήγι τους.
Επιπλέον οι «οχλούσες» δραστηριότητες που ασκούνται στους παραδοσιακούς τους βιότοπους (εισβολή αυτοκινήτων 4Χ4, κάμπινγκ, ποδηλάτες, περιπατητές, συλλέκτες μανιταριών κ.ά.), έχουν κάνει τις μπεκάτσες περισσότερο επιφυλακτικές και φιλύποπτες.
Ο καθηγητής μάλιστα πιστεύει ότι όσο περνούν τα χρόνια, το κλασικό κυνήγι μπεκάτσας με σκύλο φέρμας θα γίνεται όλο και πιο δύσκολο, ενώ τα πουλιά θα «μπλοκάρονται» όλο και πιο σπάνια.

ΕΡΩΤΗΣΗ 5η: Κάθεται ποτέ η μπεκάτσα πάνω στα δένδρα;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Όσο κι αν φαίνεται παράξενο, έχουν υπάρξει πολλές τέτοιες περιπτώσεις… Βέβαια, στη συντριπτική τους πλειονότητα επρόκειτο για χοντρά κλαδιά παράλληλα με το έδαφος, αλλά υπήρξαν και κάποια λιγοστά περιστατικά που μπεκάτσα…. κάθισε στην κορυφή ενός ελάτου.
Πρόκειται βέβαια απλώς για «λαμπρές» εξαιρέσεις του κανόνα, καθώς τα δάχτυλα της μπεκάτσας δεν είναι φτιαγμένα για κάτι τέτοιο. Υποθέτουμε ότι όταν κάτι τέτοιο συμβαίνει, συνδέεται πάντα με την προσπάθεια αποφυγής αρπακτικών του εδάφους.

ΕΡΩΤΗΣΗ 6η: Λένε ότι ο αριθμός των πουλιών που σταματάει σε κάθε περιοχή κατά την εποχή της αποδημίας, συνδέεται πάντα με τη συχνότητα των βροχοπτώσεων που έχουν προηγηθεί από το τέλος του Σεπτέμβρη έως και τις αρχές του Οκτώβρη… Αληθεύει κάτι τέτοιο;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Αυτή η εκτίμηση είναι απόλυτα λογική, καθώς η «ποιότητα» του εδάφους συνδέεται αναπόσπαστα με την μπεκάτσα και τη διατροφή της.
Όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι τις βροχερές χρονιές τα «περάσματα» είναι πλουσιότερα, ενώ η «εγκατάσταση» των πουλιών αποκτά πιο σταθερά χαρακτηριστικά στις υγρές περιοχές.
Ιδιαίτερα τα νεαρά πουλιά που για πρώτη φορά αποδημούν, θα επιλέξουν σχεδόν πάντα τοποθεσίες όπου οι βροχές έχουν προετοιμάσει κατάλληλα το χώμα.

ΕΡΩΤΗΣΗ 7η: Θα ήθελα να μάθω πόση απόσταση καλύπτει μια μπεκάτσα από το χώρο που κουρνιάζει μέχρι την τοποθεσία της νυχτερινής της βοσκής…
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Μακάρι να υπήρχε μια απόλυτη απάντηση σε αυτό το ερώτημα, αλλά τότε δεν θα μιλάγαμε για ένα μυστηριώδες και απρόβλεπτο πτηνό όπως είναι η μπεκάτσα.
Η απόσταση αυτή μεταβάλλεται από τόπο σε τόπο και… από μπεκάτσα σε μπεκάτσα!
Γενικά όμως μπορούμε να πούμε ότι ανάμεσα στους τόπους της βοσκής και στους τόπους της «κούρνιας», η απόσταση είναι γύρω στο 1 χιλιόμετρο… Βρέθηκαν όμως πουλιά που διένυαν και αποστάσεις… 6-7 χιλιομέτρων!

ΕΡΩΤΗΣΗ 8η: Από διάφορα περιστατικά που μου έτυχαν στο κυνήγι, τείνω να πιστέψω ότι σε κάποιες περιπτώσεις μπεκάτσα… προσποιείται ότι χτυπήθηκε για να αποφύγει τον κυνηγό.
Μου έχει συμβεί το πουλί να πέφτει κατακόρυφα στο έδαφος σαν να χτυπήθηκε, ενώ στην πραγματικότητα δεν είχε συμβεί κάτι τέτοιο.
Μπορείτε να μου πείτε γιατί γίνεται αυτό;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Είναι μια τακτική που εφαρμόζεται στη φύση από πολλές μορφές ζωής. Κάποια κολεόπτερα έντομα π.χ. πέφτουν κατακόρυφα στο έδαφος, εάν ένα αντικείμενο περάσει ανάμεσα σε αυτά και στον ήλιο.
Το ίδιο πιθανόν συμβαίνει και με την μπεκάτσα, της οποίας ένας από τους χειρότερους εχθρούς είναι το γεράκι (την ημέρα) και ο μπούφος (τη νύχτα).
Αν η βελουδομάτα καταδιωχθεί στον αέρα από ένα αρπαχτικό πτηνό, συχνά αποπειράται να ξεφύγει με απότομες και κατακόρυφες «πτώσεις» στην πυκνή βλάστηση που της προσφέρει μεγαλύτερη ασφάλεια.
Το ίδιο ακριβώς μπορεί να γίνει και μετά τον πυροβολισμό, μόνο και μόνο γιατί ο ήχος των σκαγιών που περνάνε κοντά της θυμίζει τον ήχο του γερακιού όταν εφορμά εναντίον της, με αποτέλεσμα να προκαλείται μια παρόμοια αντίδραση.

ΕΡΩΤΗΣΗ 9η: Θεωρούμε ότι με το χιόνι και τον πάγο οι μπεκάτσες μετακινούνται, αλλά ωστόσο τυχαίνει πολλές φορές να ανακαλύπτουμε σε χιονισμένες περιοχές αρκετές απ’ αυτές. Τελικά τι ισχύει;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ο γενικός κανόνας είναι ότι τα πουλιά μετακινούνται εάν στην περιοχή αρχίζουν να επικρατούν δυσμενείς καιρικές συνθήκες (χιόνι, πάγος υπερβολικό ψύχος κλπ.).
Σε αρκετές περιπτώσεις όμως, κάποιες «παλιές» και έμπειρες μπεκάτσες που γνωρίζουν καλά τις γύρω τοποθεσίες και μπορούν να εκμεταλλευθούν τα «μικροκλίματα» τους, προτιμούν να παραμείνουν εκεί παρά υποβάλουν τον εαυτό τους στους κινδύνους μιας μετακίνησης.
Πρόκειται δηλαδή πάντα για ενήλικα πουλιά που είναι πολύ καλά εξοικειωμένα με τη «γεωγραφία» του χώρου, ώστε να μπορούν να εκμεταλλεύονται ακόμα και την ελάχιστη διαθέσιμη τροφή.
Γι’ αυτό και σε μερικούς καλυμμένους από το χιόνι τόπους, υπάρχουν πάντα μερικά μικρά «κοτέτσια» που κρατάνε κάποια πουλιά!

ΕΡΩΤΗΣΗ 10η: Προσελκύεται η μπεκάτσα από τους ηλεκτρονικούς κράχτες και τις ηχομιμητικές συσκευές, όπως το ορτύκι ή οι τσίχλες;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ελπίζουμε η ερώτηση να εκπορεύεται από ένα γνήσιο ενδιαφέρον για την επιβίωση της «βασίλισσας» του δάσους κι όχι από ενδεχόμενους…«μαζέτες», που τους ενδιαφέρει απλώς να γεμίσουν τις «πουλιάστρες» τους ή να επιδείξουν τα κατορθώματά τους στο καφενείο της γειτονιάς.
Και η απάντηση ΕΥΤΥΧΩΣ είναι ότι η μπεκάτσα δεν αντιδρά στα ηχητικά καλέσματα όταν το κυνήγι στη χώρα μας επιτρέπεται.
Μπορεί να συμβεί μόνο κατά την αναπαραγωγική περίοδο, αλλά τότε – και πάλι ΕΥΤΥΧΩΣ – το κυνήγι ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ.
Όπως και να έχει όμως, κάθε απόπειρα ηχητικής προσέλκυσής της θα ήταν μια εγκληματική πράξη και ως τέτοια θα έπρεπε να αντιμετωπισθεί από όλους τους κυνηγούς που σέβονται τον εαυτό τους.

Tags: , , , , , ,


About the Author



Back to Top ↑
  • Video της εβδομάδας