ορτυκι

Published on 29 Σεπτεμβρίου, 2012 | by Kynoclub

0

Τα ορτύκια του Λαού!!

Κείμενο : Nίκος Φωτακόπουλος

Η πρώτη μέρα κυνηγίου είναι διαφορετική, γιατί ακριβώς είναι η… πρώτη μέρα! Η απραξία των προηγούμενων μηνών, η λαχτάρα, η προσμονή και γενικά τα συναισθήματα των απανταχού κυνηγών είναι πάνω-κάτω τα ίδια. Το ίδιο συμβαίνει και με την «υποκατηγορία» των ορτυκοκυνηγών, που σε αντίθεση με τους τρυγονοκυνηγούς έχουν να φροντίσουν και να συνυπολογίσουν περισσότερα πράγματα, πολύ πριν ακόμα αρχίσει το κυνήγι. Από τον σκύλο μέχρι τον κυνηγότοπο, και από το κόκκινο γιλέκο μέχρι τα φυσίγγια διασποράς. Λίγες μέρες  πριν από την έναρξη, ο γράφων καταθέτει την ιδιαίτερη σχέση του με την πρώτη μέρα της κυνηγετικής χρονιάς, καταγράφοντας κάποιες εμπειρίες ή συμβουλές (όπως το δει κανείς), που ίσως κάνουν το κυνήγι της πρώτης μέρας πιο αποδοτικό. Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή…

Τα εκπαιδευτικά…

Δίνω ιδιαίτερη σημασία στα «εκπαιδευτικά».

Ενας σκύλος, λοιπόν, για να είναι αποδοτικός την πρώτη μέρα, θα πρέπει να έχει προετοιμαστεί και να έχει προπονηθεί κατάλληλα, ώστε να μπορέσει να αντεπεξέλθει στις δυσκολίες της πρώτης μέρας. Θεωρώ απαραίτητο να έχουν γίνει τουλάχιστον δέκα εκπαιδευτικά τον τελευταίο μήνα πριν από την έναρξη, ώστε το μυϊκό σύστημα του σκύλου να… πάρει πάλι μπροστά μετά την πολύμηνη απραξία. Φυσικά, εκτός από το μυϊκό σύστημα θα πάρει μπροστά και η… όσφρηση, που θα θυμηθεί οσμές και αναθυμιάσεις και θα ξαναρχίσει να τις αποκωδικοποιεί και να τις διαλέγει, μέχρι να καταλήξει σε φέρμα (την οποία επίσης πρέπει να… ξαναθυμηθεί). Αν λοιπόν δεν έχετε ασχοληθεί καθόλου με τον σκύλο σας, κάντε το τώρα. Φύγετε τώρα για εκπαιδευτικό στην Κωπαΐδα ή τη Χαλκιδική ή σε όποιον ορτυκότοπο βρίσκεται κοντά σας… Ακόμα και ένα – δυο σηκώματα θα κάνουν τον έμπειρο σκύλο να θυμηθεί αυτό το μικρό, αλλά πολύτιμο θήραμα, ενώ ο νεαρός θα καταλάβει κάποια πράγματα, έστω και ελάχιστα λίγο πριν από τον… αγώνα.

Επιλογή τόπου

Εδώ και χρόνια την πρώτη μέρα του κυνηγίου κυνηγάω πάντα στο ίδιο κυνηγοτόπι, άσχετα αν έχει ή δεν έχει πουλιά. Έπειτα από 40 ΣΧΕΔΌΝ κυνηγοχρονιές και αντίστοιχες πρώτες κυνηγετικές μέρες, έχω καταλήξει στο συμπέρασμα πως δεν αξίζει τον κόπο η αγωνία, η ανησυχία και… οι ενοχές για το αν η επιλογή θα είναι λανθασμένη. Σας διαβεβαιώνω πως έχω περάσει πολλές φορές το μεγάλο δίλημμα της επιλογής ανάμεσα σε Κωπαΐδα, Σέρρες, Πτολεμαΐδα, Έβρο, Δράμα, Κομοτηνή και πάει λέγοντας. Από τότε που αποφάσισα να κυνηγάω στο ίδιο κυνηγοτόπι και να μη ρωτάω από πριν αν έχει ή δεν έχει πουλιά, νιώθω πολύ καλύτερα και κυνηγετικά… Άσε που  αποδίδω καλύτερα…

Θα πρέπει να σημειώσουμε πως ένα γνώριμο κυνηγοτόπι έχει και τα θετικά του. Κατ’ αρχάς γνωρίζεις… τα «κοτέτσια» του. Δηλαδή τα σημεία που κρατάνε συνήθως πουλιά, οπότε μπορείς λίγο-πολύ να καταλάβεις από νωρίς πώς θα πάει η ημέρα και αν θα έχει ή όχι πουλιά. Αυτό βέβαια δεν είναι απαραίτητο, όπως συμβαίνει πάντα με το κυνήγι, που ένα βασικό του χαρακτηριστικό είναι η αβεβαιότητα. Και δεν είναι μόνο τα «κοτέτσια», που ήδη γνωρίζεις από άλλες χρονιές. Γνωρίζεις και το πλέον αποδοτικό δρομολόγιο που θα ακολουθήσεις, κάνοντας έτσι και οικονομία δυνάμεων, αφού δεν θα σπαταλάς χρόνο ψάχνοντας τα άγονα (θηραματικά) χωράφια.

Το κρίσιμο… χθες

Δυο-τρεις μέρες πριν από την έναρξη, ίσως και μία βδομάδα πριν, έχω ήδη καταλήξει όχι μόνο σε ποιον κυνηγότοπο θα κυνηγήσω, αλλά και ποια διαδρομή θα ακολουθήσω. Και αυτό το τελευταίο, έχει τη σημασία του. Εδώ να σημειώσω πως αν δεν μπορώ να κάνω εγώ τα «ανιχνευτικά» στον κυνηγότοπο, τα έχει κάνει κάποιος φίλος μου και συνκυνηγός μου. Οπως και να ’χει, θεωρώ σημαντικό να γνωρίζω από πριν τι ακριβώς συμβαίνει και τις πιθανές διαφοροποιήσεις (καλλιέργειες κ.λπ.) σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά.

Το πρωινό της παραμονής, λοιπόν, κάνουμε με την παρέα μου μια χαλαρή εξόρμηση στον κυνηγότοπο, χωρίς να κουράσουμε τα σκυλιά, ακολουθώντας τη διαδρομή, στην οποία έχουμε καταλήξει πως θα ακολουθήσουμε. Σε αυτή τη διαδρομή λοιπόν, «κρύβουμε» κάτω από τα χόρτα ανά διαστήματα 5-6 μπουκάλια νερό, ώστε να δίνουμε στα διψασμένα σκυλιά. Με αυτό τον τρόπο από τη μια πλευρά γλιτώνουμε το κουβάλημα και από την άλλη έχουμε εξασφαλίσει άφθονο νεράκι για τα σκυλιά και για εμάς. Δεν σπαταλάμε όλο το νερό την πρώτη ημέρα κι έτσι έχουμε και τη δεύτερη. Στο τέλος της δεύτερης μέρας, οπότε συνήθως τελειώνει και η εξόρμηση, μαζεύουμε τα άδεια μπουκάλια κάνοντας έναν γρήγορο γύρο με το αυτοκίνητο.

Το πρώτο χάραμα…

Η καλή μέρα και στο κυνήγι φαίνεται από το πρωί. Από το ημίφως ακόμα, κάποιοι θα αρχίσουν να τουφεκίζουν. Πάντοτε απορούσα πού τα βλέπουν τα ορτύκια μέσα στο μισοσκόταδο… Αν λοιπόν έχει πουλιά, το τουφεκίδι θα αρχίσει νωρίς-νωρίς και θα συνεχιστεί αμείωτο μέχρι τις 9-10-11 το πρωί. Αν όμως δεν… τότε εγώ τουλάχιστον δεν απογοητεύομαι. Αρχίζω το μεθοδικό ψάξιμο (στα «κοτέτσια» που λέγαμε), το οποίο συνήθως δεν πάει χαμένο. Με 3-4 ώρες ψάξιμο το πρωί και άλλες 2-3 το απόγευμα, συνήθως θα μαζέψω κάποια πουλιά που μερικές φορές φτάνουν και το όριο της επιτρεπόμενης κάρπωσης. Μεθοδικό ψάξιμο λοιπόν, χωρίς βιασύνες.

Κανόνες της έρευνας

¬ Μη βιάζεστε ποτέ στο ψάξιμο των ορτυκιών, όπως δεν βιάζονται και αυτά. Σκεφτείτε μόνο πως πολλά ορτύκια σηκώνονται μέσα από τα πόδια μας ή αφού τα έχουμε ήδη προσπεράσει.

¬ Ψάξτε κυρίως τις άκρες των χωραφιών και ειδικά σε όσα υπάρχουν τούφες ή συστάδες από αγκάθια κ.λπ.

¬ Ψάξτε τα σταροχώραφα, που στις αυλακιές τους υπάρχει πράσινο χορτάρι, μουχρίτσα κ.λπ.

¬ Ψάξτε γύρω από νερά (λάκκους, πηγές, ποτιστικά χωράφια κ.λπ.), ειδικά σε ξερά μέρη.

¬ Ψάξτε μέσα στις ξερικές καλαμποκιές, ειδικά όταν έχει αρχίσει η ζέστη.

¬ Ψάξτε κι άλλο στο σημείο που σηκώσατε ορτύκι. Είναι πολύ πιθανό να υπάρχει δεύτερο, τρίτο και τέταρτο.

¬ Ξαναψάξτε τα ίδια σημεία που σηκώσατε ήδη πουλιά, αφού αφήσετε να περάσουν πρώτα μια-δυο ώρες.

¬ Ψάξτε τα σημεία που ενώνονται χωράφια με διαφορετικές καλλιέργειες, όπως π.χ. τριφύλλια με στάρια. Στα ορτύκια αρέσει να μπαινοβγαίνουν από τη μια καλλιέργεια στην άλλη.

¬ Το σούρουπο ψάξτε γύρω από τα καλαμπόκια. Τα πουλιά που όλη την ημέρα την πέρασαν μέσα στο δάσος από καλαμπόκια, βγαίνουν περιμετρικά για… σουλάτσο. Μερικές φορές αυτή είναι η καλύτερη ώρα της ημέρας.

¬ Οι ντοματιές, τα αμπέλια και τα ακαλλιέργητα χωράφια, που έχουν γίνει αγκαθότοποι, τις πιο πολλές φορές κρύβουν τις πιο ευχάριστες εκπλήξεις.

¬ Τέλος, ψάξτε τη διαφορετική καλλιέργεια που θα βρείτε στην περιοχή. (π.χ. ανάμεσα στα σταροχώραφα ψάξτε το μοναδικό τριφύλλι και αντίστροφα στα τριφύλλια ψάξτε τα σταροχώραφα).

 

Θεωρητικά, το ορτύκι μπορεί να χαρίσει κυνηγετικές συγκινήσεις ολοχρονίς… Σχεδόν 200 κυνηγετικές ημέρες μπορούν να αφιερωθούν στο κυνήγι αυτού του ταπεινού αλλά σπουδαίου θηράματος, όμως το τελευταίο δεκαήμερο του Αυγούστου είναι η σπουδαιότερη περίοδος, μαζί με αυτή βέβαια των περασμάτων του Σεπτέμβρη και του Οκτώβρη.

Εκτός από την (καλή) τύχη που έχουμε να τα κυνηγάμε όλο το χρόνο, έχουμε και την τύχη να τα κυνηγάμε σε μια μεγάλη ποικιλία από εδάφη και καλλιέργειες. Ισως δεν υπάρχει άλλο θήραμα που να έχει τόσο μεγάλο εύρος… ενδιαιτημάτων όσο το ορτύκι και μάλιστα σε διαφορετικές εποχές του χρόνου. Σήμερα λοιπόν καταγράφουμε τα καλύτερα ορτυκοτόπια αυτής της εποχής, με κριτήριο την αποδοτικότητά τους.

Εμπρός για τα σταροχώραφα

Τα θερισμένα σταροχώραφα είναι ίσως ο πλέον συνηθισμένος (και αποδοτικός) ορτυκότοπος. Ειδικά, όπου ή σοδειά ήταν καλή και το στάρι έχει χυθεί στο έδαφος, προσφέροντας άφθονη τροφή. Τότε το συγκεκριμένο χωράφι ίσως κρατάει τα περισσότερα πουλιά. Αν υπάρχει και πράσινο χορταράκι στις αυλακιές, τότε ακόμα καλύτερα. Το χορτάρι μαρτυρά την ύπαρξη υγρασίας που είναι απαραίτητη για να αναπτυχθεί η πρασινάδα και μαζί της τα μικροσκοπικά έντομα, που αποτελούν μία πρώτης τάξεως πρωτεΐνη. Στα ορτύκια αρέσουν αυτοί οι μικροσκοπικοί… μεζέδες, ειδικά στα μικρά πουλιά.

Ιδιαίτερα αποδοτικά είναι και τα σταροχώραφα που έμειναν αθέριστα, γιατί η σοδειά δεν ήταν καλή και έτσι δεν άξιζε τον κόπο να μπει η θεριζοαλωνιστική μηχανή. Σε αυτά όμως τα αθέριστα χωράφια, τα ορτύκια… κάνουν πάρτι! Ισως οι οργανώσεις μας αντι να πετάνε λεφτα σε αστοχες απελευθερώσεις θα έπερεπε μόνο  να σπέρνουν χωρίς να θερίζουν..

Η βρώμη και το κριθάρι που είναι παρόμοιες καλλιέργειες δεν είναι και τόσο αποδοτικές όσο το στάρι, ίσως γιατί το μέγεθος του καρπού είναι μεγάλο σε σχέση με το ορτύκι.

Ορτύκι – Coturnix coturnix

Διαστάσεις

Μήκος σώματος: 16 – 18 cm

Άνοιγμα φτερών:  32 – 35 cm

Βάρος αρσενικού:  73 – 140 gr

Βάρος θηλυκού:  70 – 155 gr

Γνωρίσματα

Α. Αρσενικό: Μαύρες ραβδώσεις στο λαιμό και καστανόχρωμο στήθος.

Β. Θηλυκό: Κιτρινωπό στήθος με πυκνές μαύρες κηλίδες

Γεωγραφική εξάπλωση

Αναπαράγεται σε όλη την Ευρώπη, πλην της Σκανδιναβίας και της βόρειας Ρωσίας, στην δυτική και νότια Ασία και την Νότια Αφρική. Διαχειμάζει στην Αφρική, τη νοτιοδυτική Ευρώπη και την Ινδία.

Ενδιαίτημα – Αναπαραγωγή

Είδος αποδημητικό. Αναπαράγεται σε λιβάδια με βλάστηση και σε γεωργικές καλλιέργειες, ενώ αποφεύγει υγρές περιοχές και βάλτους. Φωλιάζει στο έδαφος μέσα σε πυκνή βλάστηση και εκδηλώνει έντονη χωροκράτεια στην περιοχή γύρω από τη φωλιά του. Η φωλιά κατασκευάζεται από το θηλυκό και αποτελείται από μια κοιλότητα πρόχειρα στρωμένη με βλάστηση. Γεννάει 1 – 2

Tags: , , , , ,


About the Author



Back to Top ↑
  • Video της εβδομάδας