επικαιροτητα

Published on 10 Οκτωβρίου, 2013 | by Kynoclub

0

Ο κάμπος των πελαργών!

Δεν είναι από τους μεγάλους ποταμούς της Ελλάδας ο ήρεμος, κατά τα φαινόμενα, αλλά πολλές φορές εξαιρετικά αποκαλυπτικός για τη δύναμή του, ιστορικός Σπερχειός, ο οποίος πηγάζει από τις βορειοανατολικές πλαγιές του Τυμφρηστού…

Δεν είναι από τους μεγάλους ποταμούς της Ελλάδας ο ήρεμος, κατά τα φαινόμενα, αλλά πολλές φορές εξαιρετικά αποκαλυπτικός για τη δύναμή του, ιστορικός Σπερχειός, ο οποίος πηγάζει από τις βορειοανατολικές πλαγιές του Τυμφρηστού…

Tα τελευταία χρόνια ζωντάνεψαν παλιές φωλιές σε όλα τα χωριά, από το Λιανοκλάδι και πάνω, ακόμη και στο Νεοχωράκι, στους πρόποδες του Τυμφρηστού, γέμισε ο ουρανός πελαργούς.

Tα τελευταία χρόνια ζωντάνεψαν παλιές φωλιές σε όλα τα χωριά, από το Λιανοκλάδι και πάνω, ακόμη και στο Νεοχωράκι, στους πρόποδες του Τυμφρηστού, γέμισε ο ουρανός πελαργούς.

Aφού διασχίσει την εύφορη κοιλάδα της Φθιώτιδας που ταυτίζεται και με το όνομά του, εκβάλλει στον Μαλιακό κόλπο τις ακτές του οποίου διαρκώς περιορίζει σε βάρος της θάλασσας.

Στο μεγαλύτερο μήκος της διαδρομής του ρέει μέσα στο μεγάλο πλατανόδασος, ένα από τα ωραιότερα όλων των ποταμών της Ελλάδας και πολύ σπουδαίο για την ποικιλία των ειδών που φιλοξενεί. ενώ στο προς το τέλος της διαδρομής του χάνεται κυριολεκτικά μέσα σε οικοσυστήματα όπου ενδημούν παρόχθια των ποταμών και των βάλτων οικοσυστήματα.

Σε όλο το μήκος της διαδρομής του μέχρι πριν από δυο δεκαετίες πυκνή ήταν η παρουσία των πελαργών, πτηνών που θεωρούνται ως η κορυφή της διατροφικής αλυσίδας της ελληνικής αγροτικής υπαίθρου, καθώς τρέφονται αποκλειστικά με τρωκτικά, ερπετά και αμφίβια, από τα οποία τα περισσότερα δημιουργούσαν προβλήματα στη γεωργία, καθώς με τον έναν ή τον άλλο τρόπο συμμετείχαν στη μοιρασιά της σοδειάς με τον άνθρωπο ή δημιουργούσαν προβλήματα στην παραγωγή της.

Ο κάμπος των πελαργών

Στον διαρκή αγώνα των ανθρώπων κατά των επιβουλέων της σοδειάς τους από τα μεταπολεμικά χρόνια ήρθαν «σύμμαχοι» τα δεκάδες φυτοφάρμακα και εντομοκτόνα, ενώ τα λιπάσματα βοήθησαν αρκετά ώστε να έχει πολλαπλάσια απόδοση. Το αντίτιμο όμως ήταν η μόλυνση του εδάφους και των νερών από χημικά απόβλητα και η εξαφάνιση πολλών ειδών που αποτελούσαν την τροφή των πελαργών, αλλά και πολλών άλλων αρπακτικών.

Το αποτέλεσμα ήταν πλέον εμφανές και προβλημάτισε πολλούς ειδικούς, τη λύση όμως έδωσε η ίδια η φύση συνεπικουρούμενη βεβαίως από την οικονομική κρίση, καθώς πολλοί από τους αγρότες υποχρεώθηκαν να περιορίσουν τη χρήση των φυτοφαρμάκων, ακόμη και των λιπασμάτων, ενώ δεν ήταν καθόλου λίγοι κι εκείνοι που εγκατέλειψαν τις καλλιέργειες.

Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης ήταν να αλαφρώσει κάπως το έδαφος από το βάρος των χημικών κατασκευασμάτων και οι πληθυσμοί κάποιων ειδών, όπως τα τρωκτικά και τα ερπετά, να αρχίσουν να αυξάνονται, αύξηση την οποία ακολούθησαν και οι πληθυσμοί των θηρευτών τους, με πρώτους αυτών των πελαργών που επισκέπτονται τους κάμπους και τους ποταμούς της πατρίδας μας. Το φαινόμενο τούτο παρατηρήθηκε και στον Σπερχειό ποταμό, ιδιαίτερα στα χωριά που βρίσκονται στην άνω λεκάνη του, από τη Μακρακώμη και πάνω, στη Δυτική Φθιώτιδα.

Ετσι τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε το φαινόμενο να ζωντανέψουν παλιές φωλιές σε όλα τα χωριά, από το Λιανοκλάδι και πάνω, ακόμη και στο Νεοχωράκι, στους πρόποδες του Τυμφρηστού, γέμισε ο ουρανός πελαργούς. Πολλοί μάλιστα διηγούνται και ωραίες ιστορίες που δείχνουν τα ενδιαφέρον των ανθρώπων για αυτά τα πουλιά, ενώ συχνά γίνονται και αντικείμενο αντιπαράθεσης όσον αφορά την παρουσία τους σε κάθε χωριό. Οπως, για παράδειγμα, μεταξύ του Αγίου Γεωργίου και του Νεοχωρακίου, που αποτελούσε και τον κήπο για όλα τα χωριά της ανατολικής πλευράς του Τυμφρηστού και πολλά της Ευρυτανίας.

Ζευγάρι πελαργών
Μία από αυτές τις ιστορίες, μάλιστα, είναι συνδυασμένη με τον εξηλεκτρισμό της περιοχής και έχει μείνει στη μνήμη των κατοίκων του Αγίου Γεωργίου ως κορυφαίο γεγονός για την πανθομολογούμενη αφοσίωση των πελαργών στο ταίρι τους. Μέχρι τότε στο ψηλό καμπαναριό της εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου ερχόταν και φώλιαζε κάθε χρόνο ένα ζευγάρι πελαργών και, πριν χτιστεί η μεγάλη εκκλησία, αυτοί φώλιαζαν στα μεγάλα πλατάνια στο ποτάμι. Γράφει ο δάσκαλος Τάκης Ευθυμίου, ο οποίος ασχολείται συστηματικά με την ιστορία της περιοχής:

«Στο καμπαναριό του Αϊ-Γιώργη, κάθε χρόνο φώλιαζε ένα ζευγάρι πελαργών. Μια χρονιά, όμως, από απροσεξία, η λελεκίνα ακούμπησε τα ανοιγμένα της φτερά στα ηλεκτροφόρα σύρματα και κεραυνοβολήθηκε. Μόλις το αρσενικό την αντιλήφθηκε να πέφτει στο έδαφος, προσγειώθηκε από πάνω της με μεγάλη αγωνία. Οταν διαπίστωσε ότι είναι νεκρή, κλαψουρίζοντας από απελπισία, άνοιξε τα φτερά του και πετώντας συνειδητά έπεσε πάνω στα ίδια θανατηφόρα σύρματα και αυτοκτόνησε, μην αντέχοντας τον χαμό της συντρόφισσάς του. Αληθινή ιστορία, που μοιάζει με λυπητερό παραμύθι».

Το γεγονός αυτό ήταν οριακό για την κοινωνία των πελαργών και από τότε και πέρα κανένα ζευγάρι δεν φώλιασε πάλι στη στέγη της εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου και γι’ αυτό αναπτύσσεται ο διάλογος της αντιζηλίας με το Νεοχωράκι (μόλις 3 χιλιόμετρα μακρύτερα), όπου στις κολόνες της ΔΕΗ τα τελευταία χρόνια φωλιάζουν δύο ζευγάρια πελαργών, τα οποία, όπως λένε οι κάτοικοι που τα παρακολουθούν συστηματικά, είναι και πολύ καρπερά. Πέρσι η μια φωλιά, αυτή που είναι απέναντι από το βενζινάδικο του Γκίκα, έβγαλε τέσσερις νεαρούς πελαργούς και η άλλη τρεις.

Το παρείσακτο…
Στο χωριό Πτελέα (Πύργος) που βρίσκεται λίγο μετά τη Μακρακώμη και βρίσκεται δίπλα από τον Σπερχειό πέρσι είχαν φτιάξει στις κολόνες της ΔΕΗ τις φωλιές τους δύο ζευγάρια, αλλά κάπου βρέθηκε κι ένας μοναχικός πελαργός, άγνωστο αν ήταν αρσενικός ή θηλυκός,ο οποίος για πολύ καιρό προσπαθούσε να μπει ανάμεσα σε ένα άλλο ζευγάρι. Τούτο όμως δεν είναι επιτρεπτό στην κοινωνία αυτών των πουλιών και το ζευγάρι, πότε το ένα μέλος και πότε το άλλο βρίσκονταν σε διαρκή διαμάχη με τον παρείσακτο, ο οποίος τελικά μια ημέρα εξαφανίστηκε κι έτσι μπόρεσαν οι άλλοι να μεγαλώσουν και να εκπαιδεύσουν ήσυχα τα τρία πελαργόπουλα που έκαναν. Για την περίπτωση αυτού του καυγά των πελαργών συζητάνε ακόμη στο χωριό, οι κάτοικοι του οποίου ήταν όλοι με το μέρος του ζευγαριού.

Εκεί όμως που η συγκέντρωση των πελαργών θυμίζει αποικία και παλιότερες εποχές που ο κάμπος ήταν γεμάτος από αυτούς είναι η στέγη της εκκλησίας στη Μακρακώμη. Πάνω από τρία ζευγάρια φτιάχνουν εκεί τις φωλιές τους, ενώ άλλα προτιμούν τις κολόνες της ΔΕΗ καθιστώντας έτσι αυτήν τη μικρή πόλη ως την πρωτεύουσα των πελαργών της Δυτικής Φθιώτιδας, της οποίας η φύση από τότε που μειώθηκε η αλόγιστη χρήση φυτοφαρμάκων βελτιώνεται συνεχώς.

Το γεγονός δεν αφορά μόνο τα πουλιά, αλλά όλο τον κύκλο ζωής.

Από τον Ηλία Γ. Προβόπουλο
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: «Μικρές Πατρίδες»

Πηγή : http://www.ethnos.gr/


About the Author



Back to Top ↑
  • Video της εβδομάδας