Αναδρομή στους ιχνηλάτες των Ελλήνων λαγοκυνηγών…

κείμενο: Νίκος Φωτακόπουλος

Με καθυστέρηση κάποιων δεκαετιών και οι ασχολούμενοι με τους ιχνηλάτες στρέφονται επιτέλους στις καθαρόαιμες φυλές, παραμερίζοντας σιγά-σιγά τα κωλύματα και τα “ταμπού” άλλων εποχών. Χρειάστηκε να περάσουν δεκαετίες για να ξεπεραστούν εμμονές και δοξασίες που είναι τόσο παλιές, όσο είναι και το λαγοκυνήγι στην Ελλάδα…

Δεν είναι λίγοι οι λαγοκυνηγοί που φοβούνται μην τους πάρουν τη (μπάσταρδη) ράτσα, και για αυτό δεν δίνουν κουτάβια ή δεν ζευγαρώνουν τα σκυλιά τους με σκυλιά άλλων κυνηγών. Άλλο “ταμπού” είναι η πίστη κάποιων ότι το καλό λαγόσκυλο πρέπει να είναι νηστικό, ή να έχει κοψάνυχο (ψευδοδάκτυλο) ενώ για πολλούς το καλό λαγόσκυλο πρέπει να έχει και λίγο αίμα από Γιούρα, για να …προκόψει.

**Ο Γκόλφης του κυνοτροφείου Μετεώρων την δεκαετία του 1990**

Το παρελθόν…

Οι καθαρόαιμοι ιχνηλάτες έφτασαν αρκετά καθυστερημένα στη χώρα μας σε σχέση με τις καθαρόαιμες φυλές φέρμας, και αυτό έχει την εξήγησή του. Κατά την διάρκεια του εικοστού αιώνα, και ειδικότερα στο πρώτο του μισό, το ναυτικό επάγγελμα ήταν αυτό που έδινε την δυνατότητα της επαφής με τον έξω κόσμο. Ο τουρισμός ήταν άγνωστη έννοια, ενώ ακόμα και η μετακίνηση εκτός νομού ήταν εξαιρετικά σπάνια για τους κατοίκους της ηπειρωτικής Ελλάδας, που ήταν σχεδόν στο σύνολό τους αγρότες. Οι μόνοι που ταξίδευαν εκτός Ελλάδος ήταν οι νησιώτες ναυτικοί, όπως οι Συριανοί, οι Χιώτες, οι Ανδριώτες κ.λ.π. Οι νησιώτες λοιπόν- που κυνηγούσαν κυρίως πουλιά- έφερναν κάποια καθαρόαιμα πουλόσκυλα που στην συνέχεια (φυσικά) μπαστάρδευαν! Από αυτά τα σκυλιά προήλθαν και τα διάσημα προπολεμικά ‘’Συριανά’’ που δεν ήταν τίποτε άλλο από μιγάδες που δημιουργήθηκαν από εισαγόμενα πόιντερ, τα οποία διασταυρώθηκαν με ότι …κυκλοφορούσε εκείνη την εποχή στην Σύρο… Όλα αυτά όμως έφεραν και την πρώτη επαφή των Ελλήνων κυνηγών με τα καθαρόαιμα πουλόσκυλα…

Αντίθετα οι πρώτοι καθαρόαιμοι ιχνηλάτες άρχισαν να έρχονται στην Ελλάδα στο τέλος της δεκαετίας του ’50 και στις αρχές του ’60. Την εποχή που ο αείμνηστος κτηνίατρος Σταύρος Μπασουράκος ίδρυσε τον Ελληνικό Κυνολογικο Οργανισμό. Δύσκολες εποχές και κυνοφιλικός μεσαίωνας. Όμως, παρόλα αυτά ήρθαν τα πρώτα Σεγκούτσι και τα πρώτα Γιούρα οπότε άρχισε η χρυσή εποχή του … “γιουρογκέκα” και κάθε πιθανής ή απίθανης “συνταγής” μπασταρδέματος, που κρατάει μέχρι τις μέρες μας.

Θυμάμαι σαν τώρα τα λόγια του Σταύρου Μπασουράκου που μου διηγείτο απίστευτες ιστορίες μπασταρδέματος: – ‘’Κάποτε με πολύ προσπάθεια έφερα για ένα πλούσιο γιατρό μια καθαρόαιμη, πολυβραβευμένη και πανάκριβη Σεγκούτσι από την Ιταλία, με σκοπό να ξεκινήσουμε την εκτροφή της φυλής στην Ελλάδα. Υπήρχαν ήδη κάποια καλά αρσενικά, οπότε δεν υπήρχε πρόβλημα για επιβήτορα. Όμως μετά από μερικές βδομάδες με παίρνει περιχαρής στο τηλέφωνο ο γιατρός για να μου αναγγείλει ότι ζευγάρωσε αυτή την πολύτιμη σκύλα με ένα Πόιντερ! Έγινα έξαλλος και τον κατσάδιασα. Και τότε αυτός, γιατρός άνθρωπος, μου δικαιολογήθηκε ότι το Πόιντερ… ήταν καθαρόαιμο’’!

Αυτή ήταν η κατάσταση εκείνη την εποχή και σε κάποιο σημαντικό ποσοστό η πρακτική της “μπασταρδοποίησης” συνεχίζεται μέχρι τις μέρες μας , μισό αιώνα μετά. Βέβαια δεν μπασταρδεύονται πλέον πουλόσκυλα με λαγόσκυλα αλλά μόνο λαγόσκυλα με λαγόσκυλα. Έστω και σημαντικά μειωμένη αυτή η νοοτροπία του μπασταρδεέματος συνεχίζεται μέχρι τις μέρες μας.

Τα κυνοτροφεία

Ελάχιστα είναι τα οργανωμένα κυνοτροφεία που ασχολούνται με την εκτροφή ιχνηλατών, και αυτό είναι ενδεικτικό της μέχρι τώρα αδιαφορίας των λαγοκυνηγών και των γουρουνοκυνηγών για καθαρόαιμα σκυλιά. Αντίθετα υπάρχουν δεκάδες εκτροφείς που ασχολούνται με την παραγωγή σκύλων φέρμας, εδώ και δεκαετίες. Η μέχρι τώρα “δοξασία” ότι τα μπάσταρδα και τα …γκεκαγιούρα είναι πιο αποδοτικά στο κυνήγι από τα …φιλάσθενα καθαρόαιμα είναι διαδεδομένη ανάμεσα στους λαγοκυνηγούς.

Παρόλα αυτά, τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να αλλάζει αυτή η νοοτροπία. Κάποιοι εκτροφείς έχουν εισάγει καθαρόαιμες φυλές ιχνηλατών διατηρώντας πλέον μια καθαρόαιμη εκτροφή και βελτιώνοντας τις γενεαλογικές τους γραμμές.

Πορσελέν, Αρτουά και Εσπανιόλ είναι κάποιες από τις νέες φυλές που ήρθαν να προστεθούν στα ‘’παλιά’’ Γιούρα τύπου Μπρούνο και στα Ιταλικά Σεγκούτσι, που μαζί με τους Ελληνικούς Ιχνηλάτες είναι οι δημοφιλέστερες φυλές ιχνηλατών στη χώρα μας. Από κοντά και οι Γιουγκοσλαβικοί Ιχνηλάτες που παρουσιάζουν και μεγάλη ποικιλία σε φυλές, ενώ τα Μπήγκλ και κάποιες Γαλλικές φυλές όπως τα Αριέγης και τα Σεντόζης που είχαν εισαχθεί παλαιότερα, δεν κατάφεραν να εδραιωθούν και να εξαπλωθούν.

Το μέλλον

Το βέβαιο είναι ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα εποχή για τους ιχνηλάτες… Κατά την γνώμη του γράφοντος μοιάζει με την δεκαετία του 60 για τα πουλόσκυλα. Κάποιες φυλές ήρθαν για να μείνουν και κάποιες άλλες θα περάσουν στα αζήτητα αν δεν αποδώσουν και δεν αποδείξουν πώς μπορούν να προσαρμοστούν στα ελληνικά κυνηγοτόπια. Το σίγουρο είναι ότι οι επόμενες γενιές των λαγοκυνηγών δεν θα μπορούν να πιστέψουν ότι την δεκαετία του ’70, του ’80 και του ’90 θριάμβευσε μια ράτσα που τότε δεν θα υπάρχει πια. Και αυτή η ράτσα λεγόταν… “γιουρογκέκα” ή “γκεκαγιούρα” ή όπως αλλιώς θέλετε να τα πείτε…