Published on 7 Σεπτεμβρίου, 2014 | by Kynoclub

Οι πέρδικες των νησιών…

Κείμενο- φωτο: Ν. Φωτακόπουλος

Το πρωινό λάλημα, η θάλασσα, η αλμύρα, οι ξερολιθιές, η καλημέρα του νησιώτη, τα παρατημένα σταροχώραφα, οι φραγκοσυκιές, τα πηγάδια με το λιγοστό νερό, ο ήλιος, ο αέρας, τα παρατημένα αλώνια, τα βαπόρια στον ορίζοντα, ο «κότσος» που κράζει για να μαζέψει το σκορπισμένο κοπάδι, τα κατσίκια που τρόμαξαν από τα σκυλιά, όλα αυτά είναι το κυνήγι της νησιώτικης πέρδικας. Πόσο να προλάβεις να το βιώσεις και πόσο μπορείς να το ρουφήξεις; Δεν σε φτάνουν δέκα ζωές! Πόσο μάλλον ένα Σαββατοκύριακο…

Μύθοι και αλήθειες

Υπάρχει ένας μύθος που ξεκίνησε από την δεκαετία του ’70, και θέλει τις τσούκαρ να είναι … «χαζοτσούκαρ»! Όμως, η αλήθεια για αυτό το περήφανο πουλί είναι τελείως διαφορετική….

Την δεκαετία του ‘70 λοιπόν άρχισαν ουσιαστικά οι μαζικές απελευθερώσεις χιλιάδων τσούκαρ, που προήρχοντο από εκτροφεία τα οποία παρήγαγαν «θηράματα» για τις κρατικές ρεζέρβες όπως π.χ. ο «Κόζιακας» που ιδρύθηκε ακριβώς εκείνη την εποχή). Αυτά τα πουλιά ήταν κακής ποιότητας, ενώ χωρίς να περνάνε περίοδο εγκλιματισμού και προσαρμογής, απελευθερώνονταν για άμεση …κάρπωση. Όσα γλίτωναν από το τουφέκι τα έτρωγαν, οι αλεπούδες και τα λοιπά σαρκοφάγα. Όμως, πέρα από τις ρεζέρβες, γινόντουσαν και απελευθερώσεις και σε «ελεύθερες» περιοχές, γι’ αυτό ξεκίνησε και η μυθολογία περί χαζοτσούκαρ όπως τις χαρακτήριζε ο αείμνηστος Σταύρος Μπασουράκος.

Αυτά λοιπόν τα περί του μύθου των χαζοτσούκαρ, που αντικειμενικά εμπεριέχει (και) αλήθειες … Η γνήσια όμως τσούκαρ, η πραγματική νησιώτισσα πέρδικα, δεν έχει καμία σχέση με τις προαναφερθείσες περιπτώσεις των εκτροφείων και των μύθων.. Είναι άλλο πράμα. Θέλεις πόδια, πνευμόνια, αντοχή, αντανακλαστικά και …μαγκιά (!) για να την βάλεις στο δισάκι. Και βέβαια έναν ή περισσότερους καλούς και …ανθεκτικούς σκύλους.

Η τσούκαρ είναι πολύτοκη και πολύτεκνη. Γεννάει δύο φορές τον χρόνο και μάλιστα τα διπλά αυγά από την ορεινή πέρδικα. Και φυσικά αναπαράγεται σε αιχμαλωσία, κάτι που δύσκολα επιτυγχάνεται από τα άλλα υποείδη πέρδικας. Το ήπιο κλίμα των νησιών ευνοεί ακόμα περισσότερο την αναπαραγωγική ικανότητά της, και έτσι αρκούν ένα- δυο ζευγάρια πουλιών σε μια περιοχή για να έχουμε την επόμενη χρονιά ικανοποιητική πληθυσμιακή πυκνότητα. Χρειάζεται όπως είπαμε σθένος και ικανότητες για το κυνήγι της. Μπορεί ο κυνηγός να μην έχει να αντιμετωπίσει τα υψόμετρα των 2.000 μέτρων, όμως έχει να αντιμετωπίσει χιλιόμετρα από ξερολιθιές και χιλιόμετρα από απλωμένη «τζίβα», μαζί με αγκάθια.

Το πολύτιμο νερό!

Όσο για την ξηρασία, νομίζω πώς οι φωτογραφίες μιλάνε από μόνες τους. Μόλις βρεις νερό θες να πέσεις μέσα! Και καλά αν είσαι ντόπιος, ή κυνηγάς με ντόπιο. Θα το βρεις το (κρυμμένο) νερό και θα ανακουφιστείς εσύ και τα σκυλιά σου. Αν όμως είσαι «ξένος» τότε τα πράγματα δυσκολεύουν….Όσο νερό και να κουβαλάς δεν σε φτάνει… Πάντα θέλεις περισσότερο.

Οι ξερολιθιές είναι πραγματικό πρόβλημα. Και για τους ανθρώπους και για τους σκύλους, ειδικά για τους άπειρους και τους αγύμναστους. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που τα σκυλιά μεταφέρονται στα χέρια, χαλώντας έτσι την κυνηγετική ημέρα… Αν προσθέσουμε στις ξερολιθιές τα βράχια, τα γκρέμια και τους ατέλειωτους αγκαθότοπους, τότε μπορεί κανείς να αντιληφθεί το περιβάλλον στο οποίο γίνεται το κυνήγι της τσούκαρ.

Αυτό όμως που δυσκολεύει περισσότερο τα πράγματα, κάνοντας ακόμα πιο ενδιαφέρον το κυνήγι της, είναι η συμπεριφορά της. Αν καταφέρεις και σηκώσεις ολόκληρο το κοπάδι, κάτι που συμβαίνει την πρώτη ημέρα του κυνηγίου της, τότε είσαι τυχερός. Όταν το κοπάδι τουφεκιστεί και ξεσηκωθεί μια-δυο φορές, τότε μην τις είδατε μην τις ανταμώσατε τις πανέξυπνες τσούκαρ. Τότε μεταμορφώνονται σε … «διαολόπουλα», όπως τα αποκαλεί και ένας καλός μου φίλος που ξέρει (;) καλά την συμπεριφορά τους.

Τότε είναι που χρειάζονται εκείνα τα σπάνια, τα χαρισματικά σκυλιά που θα κάνουν άνω κάτω το βουνό για να τις βρουν. Είτε κοντά στην διπλανή ξερολιθιά, είτε στην απέναντι κορφή, είτε κάτω στην άκρη στα βράχια, να έχουν γίνει ένα με το κύμα…