Σημειώσεις για την μπεκάτσα!

Κείμενο-φωτό: Ν. Φωτακόπουλος

Πόσα ξέρετε για τις μπεκάτσες και για όσα έχουν να κάνουν με τα μυστήριά τους και με τα μυστικά του κυνηγίου τους; Όσα και να ξέρετε, πάντα είναι ευχάριστη μια αναδρομή και ακόμα πιο ευχάριστη μία επιπλέον γνώση…

– Οι πιο ηλικιωμένες μπεκάτσες που έχουν καταγραφεί είχαν ηλικία 13 χρόνων, αλλά, μάλλον, πρόκειται για σπάνιες περιπτώσεις. Ο μέσος όρος ζωής είναι πολύ μικρότερος και επηρεάζεται από τη μεγάλη θνησιμότητα που παρουσιάζουν οι νεοσσοί που φτάνει ακόμα και το 70%.

-«Ένας καλός και έμπειρος μπεκατσοκυνηγός με τον ανάλογο σκύλο, πουλιά θα βρει και τον Γενάρη και τον Φλεβάρη, με την προϋπόθεση όμως ότι τα πόδια του αντέχουν τα πολλά χιλιόμετρα… Σε κάθε περίπτωση μάλιστα, οι μπεκάτσες ούτε εύκολες θα είναι, όπως π.χ. τον Νοέμβρη, ούτε φυσικά και στον ίδιο αριθμό». Τάδε έφη Μπάμπης Γκαβάς. Και να είστε βέβαιοι πως αυτός ξέρει!

– Η απόσταση που διανύει η μπεκάτσα από την κούρνια μέχρι τα βοσκοτόπια της μπορεί να φτάσει ακόμα και τα επτά χιλιόμετρα, αλλά η πιο συνηθισμένη απόσταση είναι περίπου ένα χιλιόμετρο. Αυτή η διαδρομή που γίνεται το σούρουπο και το χάραμα κοστίζει πάρα πολύ στο είδος, μια και είναι οι ώρες που οι καρτεριτζήδες (κανονικοί λαθροθήρες) θερίζουν τα πουλιά. Αλλωστε σε μια πτήση που κρατάει μερικά χιλιόμετρα χωράνε πολλοί εξυπνάκηδες, που μειώνουν κατά πολύ τις πιθανότητες επιβίωσης της βασίλισσας.

– Είναι λάθος, στις μέρες μας, να επιλέγεται μία φυλή ή ένας σκύλος, για το κυνήγι της μπεκάτσας, με κριτήριο τον χρωματισμό του και όχι τις ικανότητές του. Τα «φωσφοριζέ» κολάρα που κυκλοφορούν στο εμπόριο, διακρίνονται πάρα πολύ εύκολα μέσα στις πυκνούρες και στην ομίχλη. Επιπλέον δίνουν τη δυνατότητα να γράψετε με ανεξίτηλο μαρκαδόρο το νούμερο του τηλεφώνου σας και έτσι, αν χάσετε τον σκύλο σας, θα έχετε την ελπίδα να τον ξαναβρείτε στην περίπτωση που πέσει σε καλό άνθρωπο.

– Οι περισσότεροι κυνηγοί θεωρούν το επιτρεπόμενο όριο των 10 πουλιών ανά έξοδο υπερβολικό, κάτι που άλλωστε σπανιότατα το φτάνουν. Όλοι συμφωνούν στην «οικονομία» που μπορεί να γίνει με τον περιορισμό του ορίου σε συνδυασμό με την πάταξη της λαθροθηρίας στο καρτέρι. Αυτή η θέση για τον περιορισμό του ορίου κάρπωσης δεν είναι κάποιο τεκμηριωμένο αποτέλεσμα επίσημης έρευνας, αλλά ομοθυμία σε επίπεδο παρέας του γράφοντος.

– Μπεκατσοπαντέλονα, μπεκατσοφύσιγγα, μπεκατσογιλέκα, μπίπερ είναι μερικά από τα πολλά αξεσουάρ και αντικείμενα που χρειάζεται ο σύγχρονος μπεκατσοκυνηγός. Αν προσθέσουμε σε αυτά και τον τζίρο γύρω από τα μπεκατσόσκυλα, τότε θα δούμε πως και στην μπεκάτσα θα πρέπει να απονεμηθεί, από τους εμπόρους, ο τίτλος (;) της αγίας όπως έχει γίνει ήδη εδώ και δεκαετίες με την «αγία τσίχλα»!

Είναι σιωπηλό πουλί και σπάνια ακούγεται, εκτός από την αργή γαμήλια πτήση πάνω από τα δέντρα (συνήθως τα χαράματα και το σούρουπο), όταν το αρσενικό βγάζει ένα υπόκωφο κράξιμο «ορρρτ-ορρρτ» και ένα υψηλό, φτερνιστό «τσιβικ». Ολα αυτά, σύμφωνα με τους Roger Peterson, Guy Moutfort.

– Αντιγράφουμε από κυνηγετικό περιοδικό του Φεβρουαρίου 1954: «Δύο κυνηγοί και σπουδαίοι σκοπευτές ξεπέρασαν όλους στα νούμερα. Οι Θεσσαλονικείς κ. Κώστας Θωμόπουλος με τον φίλο του κ. Παπαγιάννη μόνοι τους έφεραν τακτικά από τα κυνήγια τους στες Μουριές, από 60-70 μπεκάτσες την ημέρα»! Άλλες εποχές, άλλα κυνηγετικά ήθη και ορισμός της σπατάλης της μπεκάτσας με βάση τα σημερινά δεδομένα..

– Οι περισσότεροι κυνηγοί προτιμούν σκάγια νούμερο 8 και 9 και κύλινδρο ή φυσίγγια διασποράς. Οι ιδιαιτερότητες που έχει το κυνήγι της μπεκάτσας στο πυκνό επιβάλλει μεγάλη διασπορά των σκαγίων σε μικρές αποστάσεις.

– Το παράνομο καρτέρι της μπεκάτσας συντελεί τα μέγιστα στη σπατάλη της και δυστυχώς είναι πολύ δύσκολο, για τους θηροφύλακες, να στοιχειοθετήσουν την κατηγορία κατά των καρτεριτζήδων. Παρ’ όλα αυτά οι ομοσπονδιακοί θηροφύλακες της Δ. ΚΟΣΕ κατά τα έτη 2004 και 2005 υπέβαλαν 30 μηνύσεις για παράνομη θήρα στο καρτέρι. Βέβαια η λύση στο πρόβλημα βρίσκεται μόνο στη μηδενική ανοχή όλων των κυνηγών απέναντι στους εξυπνάκηδες..

– Το βάρος της θηλυκιάς είναι 205-420 γραμμάρια και του αρσενικού 250-434 γραμμάρια. Το μήκος του σώματος 33-35 εκατοστά και το άνοιγμα των φτερών 56-60 εκατοστά.

– Το Αγγλικό Σέττερ οφείλει τα μέγιστα στην μπεκάτσα, τουλάχιστον στη χώρα μας. Είναι η πιο δημοφιλής ράτσα, θεωρείται το κατεξοχήν μπεκατσόσκυλο και έχει τις περισσότερες εγγραφές στον Κυνολογικό Ομιλο της Ελλάδας. Περισσότερα από 1.200 κουτάβια εγγράφονται κάθε χρόνο στα γενεαλογικά του βιβλία, ενώ πολύ περισσότερα είναι αυτά που δεν καταγράφονται πουθενά.

– Αντίθετα στη Γαλλία -ιδιαίτερα στη Βρετάνη- το Επανιέλ Μπρετόν είναι το πλέον δημοφιλές μπεκατσόσκυλο. Και για όσους δεν γνωρίζουν, να σημειώσουμε πώς η Βρετάνη θεωρείται ένας από τους καλύτερους μπεκατσότοπους της Ευρώπης (μαζί με την Κριμαία), ενώ είναι και η ιδιαίτερη πατρίδα του Επανιέλ Μπρετόν.

– Όλες οι έρευνες και τα στατιστικά στοιχεία που έχουν γίνει σχετικά με το κυνήγι της μπεκάτσας καταλήγουν στα ίδια συμπεράσματα. Η κάρπωση σε σχέση με τις συναντήσεις είναι σταθερά κάτω από το 50%. Δηλαδή κτυπιούνται λιγότερες από τις μισές που συναντούν οι κυνηγοί, ενώ ο μέσος όρος δεν ξεπερνά τις δύο μπεκάτσες ανά έξοδο και ανά κυνηγό.

– Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που προέκυψαν μετά από την πολυετή έρευνα για τη φαινολογία της μπεκάτσας, υπό τον καθηγητή Δρ. Χρήστο Θωμαΐδη, οι περισσότερες μπεκάτσες έρχονται στη χώρα μας το πρώτο δεκαήμερο του Νοέμβρη. Ένα ακόμα σημαντικό στοιχείο που αποκάλυψε η ίδια έρευνα είναι η πληθυσμιακή πυκνότητα και ισορροπία ανάμεσα στον Γενάρη – Φλεβάρη, σε σχέση με τους μήνες Νοέμβριο – Δεκέμβριο. Βέβαια μιλάμε για δεδομένα της ίδιας χρονιάς .