Άφωνοι ή …φωνακλάδες ιχνηλάτες;

κείμενο-φωτο: Ν. Φωτακόπουλος

”Σήμερα κανείς δεν κυνηγάει για το κρέας” μας έλεγε ο Ιταλός κριτής εργασίας Ιχνηλατών Ivo Angeli στους πρόσφατους αγώνες του Λαγκαδά. ”Αυτό που έχει σημασία στο κυνήγι του λαγού είναι η διαδικασία και η απόλαυση στη δουλειά των σκύλων ” συμπλήρωνε ο έμπειρος κριτής, που στην καριέρα του έχει δει χιλιάδες ιχνηλάτες να κυνηγάνε το λαγό…. ‘Οντως, ένα βασικό στοιχείο της απόλαυσης στο λαγοκυνήγι είναι τα γαυγίσματα των ιχνηλατών κατά την διάρκειά της έρευνας και της δίωξης. ”Κλαφουνίσματα” έχουμε συνηθίσει να λέμε αυτά τα γαυγίσματα, μια και πολλές φορές θυμίζουν κλάμα. Είδαμε λοιπόν τον Ivo Angeli και τους άλλους κριτές να δίνουν μεγάλη σημασία στις …φωνητικές ικανότητες και να βαθμολογούν ανάλογα τους αγωνιζόμενους.

Η φωνή του ιχνηλάτη είναι βασικό και απαραίτητο χαρακτηριστικό, αφού μέσα από τα κλαφουνίσματα ”εξιστορεί” την διαδικασία της ιχνηλασίας. Βγάζει κάποιες μικρές φωνές στην ανακάλυψη των πρώτων ιχνών, και τις επαναλαμβάνει στο ξεκαθάρισμα και στο πλησίασμα στο γιατάκι. Τέλος, στο ξεφώλιασμα γίνονται …θριαμβευτικά και αγωνιώδη στην καταδίωξη. Ο…λιγόλογος Ιχνηλάτης πέφτει χαμηλά στη βαθμολογία, ενώ αυτός που τα «λέει» όλα ανταμείβεται βαθμολογικά….

Άφωνο είναι το σκυλί του λαθροθήρα

Υπάρχουν ωστόσο ορισμένοι λαγοκυνηγοί που προτιμούν τα σκυλιά που δεν βγάζουν …κίχ. Όσο λιγότερο γαυγίζουν τόσο περισσότερο τα εκτιμούν. Γιατί όμως να προτιμά κάποιος ένα άφωνο ιχνηλάτη; Και πώς μπορεί να καταλάβει τις φάσεις του λαγοκυνηγίου χωρίς τη ”διήγηση” του κλαφουνίσματος; Μάλλον η εμπειρία του κυνηγού στη σιωπηρή ιχνηλασία, είναι ένα ταλέντο και εξειδικευμένη γνώση…

”Το άφωνο λαγόσκυλο είναι το σκυλί του λαθροθήρα” έγραφε πριν από μισό αιώνα ο κτηνίατρος Σταύρος Μπασουράκος που είχε συντάξει, τότε, το μορφολογικό πρότυπο του Ελληνικού Ιχνηλάτη. Και είχε δίκιο ο αξέχαστος γιατρός με τις ιταλικές επιρροές…

Ο λαθροθήρας θέλει ένα «μουγκό» λαγόσκυλο όταν θα μπει στο καταφύγιο, ή όταν θα βγει στο βουνό απαγορευμένη μέρα. Δεν θέλει να προδοθεί από τις φωνές του σκύλου του. Συνήθως ”κυνηγάει” με ένα μόνο σκύλο, μια και είναι δύσκολο να φτιάξει μια αγέλη «μουγκών» ιχνηλατών! Άλλωστε τον ενδιαφέρει το κρέας και όχι η κυνηγετική απόλαυση…

Είναι όμως μόνο οι λαθροθήρες που προτιμούν τα άφωνα λαγόσκυλα; Όχι, όπως διαπιστώνει εύκολα κάποιος συζητώντας με λαγοκυνηγούς αυτής της προτίμησης. Αν και από κυνολογική άποψη θεωρούνται ελλειμματικά, αρκετοί τα προτιμούν για λόγους πρακτικούς. ”Δεν θέλω να ακούνε οι άλλοι κυνηγοί πότε βγάζω λαγό” μου έλεγε κάποτε ένας γείτονας μου, που διατηρούσε πάντα ένα-δυο μπασταρδογκέκικα. ”Μού έχουν φάει όχι μόνο τον λαγό αλλά και το σκύλο” μου έλεγε, δίνοντας μια άλλη διάσταση του κλίματος εκείνης της εποχής. Ήταν τότε που πάνω από το πατρικό μου, στην Κηπούπολη, επιτρεπόταν το κυνήγι! Μπορεί να έχουν περάσει από τότε καμιά …σαρανταριά χρόνια, όμως κάποια πράγματα είναι ίδια. Όπως π.χ ο συνωστισμός κυνηγών και σκύλων στα λαγοτόπια. Έτσι, αρκετοί κυνηγοί αντί να θεωρούν πολύτιμο ένα ….φωνακλάδικο λαγόσκυλο, το απορρίπτουν σαν «μαρτυριάρικο»…

Ο Ελληνικός Ιχνηλάτης

Αυτή η προσέγγιση δυστυχώς κάνει ζημιά στην αναπτυσσόμενη εκτροφή του Ελληνικού ιχνηλάτη, που είναι και η φυλή με το πλέον ασαφές εργασιακό πρότυπο σε ότι αφορά τις φωνητικές …υποχρεώσεις. Αντίθετα με τις άλλες ευρωπαϊκές ράτσες στις οποίες η φωνή ”καλλιεργείται” (μέσα από την εκτροφή), εδώ ποτέ δεν δίναμε σημασία σε αυτή τη ”λεπτομέρεια”. Φυσικά για μια ακόμα φορά θα επικαλεστούμε την διαφορά ανάμεσα στα μεγαλειώδη κυνήγια της αριστοκρατικής Ευρώπης με τις αγέλες των ιχνηλατών, και στο κυνήγι με στόχο την κατσαρόλα που έκανε ο φτωχός χωρικός για αιώνες στην ελληνική χερσόνησο. Είναι λοιπόν λογικό να υπάρχει αυτή η διαφορά ανάμεσα στους ευρωπαϊκούς ιχνηλάτες με την σπηλαιώδη φωνή, και στον …γκέκα που ουσιαστικά ποτέ δεν του επιτράπηκε να «πει» όσα ήθελε και όπως θα’ θελε.

Θα ήταν όμως παράλειψη αν δεν σημειώναμε ότι δεν είναι λίγοι οι ιχνηλάτες που φτάνουν στο άλλο άκρο. Γίνονται χωρίς αιτία …φλύαροι και πολυλογάδες. ‘’Αναγγέλλουν’’ και την πλέον ασήμαντη αναθυμίαση δημιουργώντας ψεύτικους συναγερμούς και …ηχορύπανση. Με αποστροφή θυμάμαι μια θηλυκιά που είχε βρεθεί κάποτε στα χέρια μου. Ενώ ήταν αρκετά καλή και σοβαρή στο κυνήγι ταυτόχρονα ήταν και.. χαζή!. Αν στο διάβα της έβρισκε ίχνη άλλου σκύλου τα ακολουθούσε κλαφουνώντας, λές και καταδίωκε λαγό! Ήταν ένα ….αξέχαστο κουσούρι που ευτυχώς δεν μου έτυχε άλλη φορά.

Σύμφωνα με τα σύγχρονα κυνολογικά πρότυπα ο ιχνηλάτης πρέπει να είναι ο …μισός μύτη και ο υπόλοιπος μισός φωνή. Και αυτό τo καταλάβαμε πολύ καλά παρακολουθώντας τους αγώνες που διοργανώθηκαν πριν 3-4 χρονια στον Λαγκαδά . Οι συγκλονιστικές φωνές των Σεγκούτσι, των Σαμπουέσκο, των Πορσελέν κ.λ.π ήταν ένα καλό μάθημα για την αξία που έχει η φωνή στη δουλειά του ιχνηλάτη.