Tρυγόνια: Τα περάσματα του Σεπτέμβρη!

Κείμενο-φωτο: Ν. Φωτακόπουλος

Κάποια χρονιά στις 22 Σεπτεμβρίου έγινε το μεγάλο πέρασμα… Ελάχιστοι κυνηγοί έμειναν στο πόστο τους μετά τις 9 το πρωί. Και όμως το πέρασμα άρχισε ακριβώς στις 9 και κορυφώθηκε γύρω στις 10!

Καλό θα είναι λοιπόν να υπενθυμίσουμε τις κρίσιμες ημερομηνίες μέσα από παλιότερες σημειώσεις του Μάνου Φραγκιαδάκη και του αείμνηστου Δημήτρη Παπαδέα. Οι αναφορές τους είναι για την Πρέβεζα στη δυτική Ελλάδα, τη Μεσσηνία στη νότια και την Αλεξανδρούπολη στο Βορρά. Όμως οι παρατηρήσεις τους, ως προς τις ημερομηνίες, λίγο-πολύ ισχύουν για όλη την Ελλάδα.

Στη Δυτική Ελλάδα

Ο Μάνος Φραγκιαδάκης σημειώνει: «Από τις 5 μέχρι τις 16 Σεπτεμβρίου τα τρυγόνια ούτε που είχαν εμφανιστεί (στην Πρέβεζα, 1997). Πού και πού κανένα ντοπιάρικο ήταν όλο. Έλα όμως που στις 17 Σεπτεμβρίου φάνηκαν λίγα πουλιά, στις 18 περισσότερα και στις 19 κανονικό πέρασμα. Στις 22 Σεπτεμβρίου, όταν έγινε το μεγάλο πέρασμα, ήμουν ένας από τους ελάχιστους κυνηγούς που έμειναν στο πόστο τους μετά τις 9 το πρωί. Και το πέρασμα άρχισε ακριβώς στις 9 και κορυφώθηκε γύρω στις 10.

Αμέτρητα μπουλούκια από 15 έως 50 τρυγόνια πέρναγαν απανωτά. Πουλιά είχα επίσης στις 23 Σεπτεμβρίου, λιγότερα βέβαια, καθώς και στις 25 έγινε κανονικό πέρασμα που άρχισε και πάλι στις 9 το πρωί». Έναν χρόνο αργότερα, το 1998, ο Μάνος Φραγκιαδάκης βρίσκεται και πάλι στην Πρέβεζα και γράφει: «Σημειωτέον ότι από τις 12 του μήνα άρχισαν να περνάνε δειλά δειλά τα τρυγόνια και τα ορτύκια, με κορύφωση τις 23 του μήνα που έγιναν τα μεγάλα περάσματα. Την Κυριακή 20 και Δευτέρα 21 του μηνός τα πουλιά μάς ξέχασαν εντελώς».

Σκεφτείτε αυτά τα στοιχεία, όταν οργανώνετε κυνήγι στη δυτική Ελλάδα. Μετά του Σταυρού σίγουρα, αλλά η μέρα δεν είναι σταθερή και δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι τα περάσματα θα γίνουν Σαββατοκύριακο για να βολέψουν όσους ζουν και εργάζονται στα αστικά κέντρα.

Η Πανσέληνος…

Αν συγκρίνουμε τις παρατηρήσεις των δύο κυνηγών, θα δούμε ότι το μεγάλο πέρασμα του 1997 άρχισε στις 17 Σεπτεμβρίου, ενώ η Πανσέληνος ήταν στις 16 του ίδιου μήνα. Το 1998 το πέρασμα άρχισε στις 12 του μηνός και η Πανσέληνος ήταν στις 6 του μήνα. Τα συμπεράσματα για τον κυνηγό είναι εμφανή.Έγραφε κάποτε ο Δημήτρης Παπαδέας σχετικά με την επίδραση του φεγγαριού: «Μετά από τριάντα χρόνια παρατηρήσεων κάθισα και συνέταξα τις παρατηρήσεις μου για τα περάσματα ορτυκιών στη Μεσσηνία και στην περιοχή της Αλεξανδρούπολης (Δίκελλα κ.λπ.). Παρατηρώ, χωρίς βέβαια να είμαι απόλυτος, ότι τα περισσότερα περάσματα συμπίπτουν με την Πανσέληνο ή την ακολουθούν, όταν δηλαδή η Σελήνη είναι 20-25 ημερών. Τουναντίον, δεν σημειώνονται πολλά περάσματα κατά τη νέα Σελήνη, τη λεγόμενη χασοφεγγαριά». Ο Δημήτρης Παπαδέας μάλιστα παρέθετε πίνακες που έδειχναν ότι τα περάσματα συγκεντρώνονται γύρω από τη νύχτα με Πανσέληνο, ουσιαστικά τέσσερις νύχτες πριν και τέσσερις μετά.

Με αφετηρία την παραδοσιακά καθιερωμένη ημερομηνία του Σταυρού, τις 14 Σεπτεμβρίου, ψάχνουμε για την Πανσέληνο. Οι πιθανότητες το πέρασμα να αρχίσει αμέσως μετά και να συνεχίσει για κάποιες μέρες είναι μεγάλες. Με βασική προϋπόθεση πάντα ότι ο καιρός θα είναι βοριάς.