Έβρος: Οι μπεκάτσες του …2010.

κείμενο :Χρήστος Ρουσίδης

Φωτο: Χαράλαμπος Ρουσίδης

Με το νοτιά σ’ αναζητώ με το βοριά σε χάνω……Tο τραγούδι του Μητροπάνου αντηχούσε στ’ αυτιά μου, καθώς μήνα Δεκέμβρη με νοτιά και πολύ ζέστη αναζητούσα μπεκάτσες σε χειμαδιά με χαμηλό υψόμετρο. Και συναντούσα αρκετές, γιατί οι συνθήκες ήταν πολύ καλές για το ξεχειμώνιασμα των πουλιών εδώ πάνω στο Βόρειο Έβρο. Οι βροχές του Σεπτέμβρη είναι καθοριστικές για τα πρώτα μπασίματα της μπεκάτσας. Φέτος, δύο-τρεις καλές βροχές (68,4mm ύψος βροχής) μαλάκωσαν τη διψασμένη γη και γέμισαν την ψυχή των κυνηγών με όνειρα και ελπίδες για μια καλή μπεκατσοχρονιά εφ’ όσον συνεχίζονταν οι βροχές.

Ο Οκτώβρης

Πράγματι, ο Οκτώβρης δεν διέψευσε τις ελπίδες μας. Εκατόν πενήντα τέσσερα χιλιοστά βροχής ήρθαν από ψηλά και μούλιασαν το χώμα. Η γη χόρτασε νεράκι .Στα βουνίσια ρέματα άρχισε να κυλάει το νερό, λιγοστό στην αρχή, δυνάμωσε μετά και άρχισε να δείχνει την ορμή του κελαρύζοντας ανάμεσα σε γυαλιστερές πέτρες και νεροφαγιές. Αργότερα ορμητικό κατέβηκε και γέμισε ολάκερη την κοίτη. Ο ζεστός και υγρός καιρός βοήθησε και τα μανιτάρια.Ο τόπος γέμισε από κάθε είδος μανιτάρι, δίνοντας στο δάσος την παραμυθένια ομορφιά των παιδικών μας χρόνων. Οι πρώτες συναντήσεις με τις μπεκάτσες άρχισαν στις 6 Οκτωβρίου με λιακάδα, αεράκι βόρειο-βορειοανατολικό και θερμοκρασία 7 βαθμούς Κελσίου. Τα πουλιά ήταν στα πυκνά και το φύλλωμα δυσκόλευε την τουφεκιά. Παρότι το έδαφος ήταν ιδανικό να υποδεχθεί και να φιλοξενήσει τα πουλιά μέχρι τις μεγάλες παγωνιές, μπήκαν λίγα πουλιά τον Οκτώβρη,κι αυτά σκόρπισαν παντού. Χρειαζόταν πολύ περπάτημα και ανοιχτά σκυλιά με σταθερή φέρμα για να έχεις κάποιες επιτυχίες. Κάθε χρόνο,τέλη Οκτώβρη, στην περιοχή χτυπιούνται αρκετά πουλιά. Φέτος όμως, παρά τις πολλές βροχές, τα δεδομένα ανατράπηκαν! Βρίσκαμε λίγα πρώιμα πουλιά κι’ αυτά ανάρια, εδώ κ’εκεί από κανένα.

Ο Νοέμβρης

Το Νοέμβρη μήνα, ο Αίολος ξαμόλησε τους νοτιάδες κι’αυτοί φέρανε ζέστη και υγρασία τις περισσότερες μέρες. Λίγα πουλιά εύρισκα στα κλασικά μέρη που κυνηγάω χρόνια τώρα .Κι εκεί που έλεγα ότι θα έχουμε μια πολύ μέτρια χρονιά, ξαφνικά, στις 25 του μήνα ο τόπος γέμισε μπεκάτσες. Χωρίς βοριαδάκι, χωρίς ξαστεριά και κρύο… Νοτιά και ομίχλη είχε! Δε λογάριασαν τίποτα, κόντρα σε κάθε λογική οι μπεκάτσες ήρθαν και κάθισαν. Τις επόμενες ημέρες έκανα καλά κυνήγια, μόνο που κυνηγούσα πολλές φορές χωμένος μέσα σε πυκνή αδιάβατη ομίχλη, με θερμοκρασία 17ο C. Μέρες ολόκληρες λαχταρούσαμε να δούμε λίγο ήλιο και ήλιο δεν βλέπαμε. H συμπεριφορά των πουλιών ήταν πολύ καλή για τις συγκεκριμένες συνθήκες. Κρατούσαν φέρμα πολύ ώρα και οι έμπειροι σκύλοι δούλευαν θαυμάσια.

Έτσι συνεχίστηκε ο καιρός και τα κυνήγια μέχρι στις 10 του Δεκέμβρη που γράφω στις κυνηγετικές μου σημειώσεις… «επιτέλους χειμώνας». Μόνο που κράτησε λίγες μέρες, κι αυτές χωρίς ιδιαίτερα φαινόμενα Παρά την αλλαγή του καιρού συνεχίσαμε να βρίσκουμε πουλιά σε καλούς αριθμούς. Ξανάρθαν όμως οι μέρες του νοτιά και της ζέστης, με αποκορύφωμα στις 26 Δεκέμβρη που με το φίλο μου Γιώργο Στριμμένο κυνηγούσαμε με πουκάμισο, καθώς το θερμόμετρο του Εθνικού Αστεροσκοπείου στην Ορεστιάδα έδειχνε 20,4οC. Φέτος ο Δεκέμβρης δε μας θύμιζε τον καιρό της μπεκάτσας, με τα κρύα και τις πάχνες τα πρωινά και το βοριαδάκι να τσούζει κοκκινίζοντας μύτες και αυτιά. Παρόλα αυτά, οι μπεκάτσες ήταν εδώ… Βδομάδες τώρα, η φύση είχε στρώσει πλούσιο τραπέζι γι’αυτές. Τα χώματα υγρά, σκεπασμένα με χαλί από σάπια φύλλα κι όλο το δάσος να στάζει υγρασία. Κι αυτές βρήκαν φαί και κάθισαν!

Στο γύρισμα του χρόνου

Oι καλές κυνηγετικές ημέρες συνεχίστηκαν μέχρι στις 18 του Γενάρη. Ήταν βράδυ του Αγίου Αθανασίου, όταν παχύ στρώμα χιονιού κάλυψε το Βόρειο Έβρο. Οι επόμενες μέρες κύλησαν με χιόνια και μεγάλες παγωνιές, το θερμόμετρο άγγιξε τους -17,1oC. Είχαμε εννέα συνεχόμενες ημέρες ολικού παγετού, πάγωσαν τα πάντα, το χώμα πέτρωσε και τα μπεκατσοτόπια ερήμωσαν. Μόνο λίγα υδρόβια, φάσες και πολλές γερακότσιχλες είχε η περιοχή. Οι σκύλοι ξεκουράστηκαν επιτέλους, το ίδιο κι εγώ, Δώδεκα ημέρες έκανα να δω το χρώμα της μπεκάτσας. Όταν αρχίσουν, εδώ πάνω, τα χιόνια και οι μεγάλες παγωνιές, τα μπεκατσοτόπια της περιοχής αδειάζουν τελείωςκαι τα πουλιά κυνηγημένα από το χιονιά πιάνουν στα παραθαλάσσια του Νομού. Μπορούσα λοιπόν σε μία ώρα να είμαι στο Γκιαούρ-αντά ή στα παράλια της Αλεξανδρούπολης και της Ροδόπης, και να κάνω «νούμερα». Ένα τέτοιο κυνήγι όμως δε με αγγίζει. Μπορεί να είναι νομότυπο βέβαια, αλλά δεν προσφέρει καμία απολύτως συγκίνηση. Η μπεκάτσα έξω από το βιότοπό της γίνεται πολύ ευάλωτη, εύκολη στην τουφεκιά. Ακόμη και αν τα πουλιά είναι σε καλή φυσική κατάσταση, στις ακροθαλασσιές με τη χαμηλή βλάστηση δεν μπορούν να ξεδιπλώσουν τα στρατηγήματα που εφαρμόζουν στο δάσος και να ξεφύγουν. Γι’αυτό ας μην τρέχουν… μερικοί «κυνηγαράδες» να μαζέψουν πουλιά και να κάνουν νούμερα… Φέτος «έδρασαν» στα παράλια του Έβρου, της Ροδόπης και στη Μυτιλήνη, πριν λίγα χρόνια στον κάμπο της Κόνιτσας. Ας αναμετρηθούν μαζί της τον Οκτώβρη μέσα στις πλούσιες φυλλωσιές των δένδρων, τον Νοέμβρη μέσα στις οξιές, στα γαύρα και τα ντούσκα. Τότε είναι τίμια η “αναμέτρηση”…

Ο όψιμος φετινός χειμώνας στη Βουλγαρία, Ρουμανία και Ουκρανία κράτησε

τον μεγάλο όγκο των πουλιών μέχρι την τελευταία στιγμή, σ’αυτά τα μέρη. Τα βόρεια σύνορα της Ελλάδας πιστεύω ότι ήταν τα νότια όρια εξάπλωσης των πουλιών, που μετακινήθηκαν από ένστικτο μέχρι τα μέσα Γενάρη. Στη συνέχεια ο καιρός τα έσπρωξε και στην υπόλοιπη χώρα.

Τέλος το Φεβρουάριο, ήταν οι γνωστές μπεκάτσες αυτού του μήνα: λίγες, ανήσυχες και φευγάτες με το παραμικρό. Πέρυσι, κυνηγώντας στα ίδια μέρη με τους ίδιους σκύλους, έγραφα στο περιοδικό του Κ. Σ. Ορεστιάδας: ελάχιστο “κοτάρισμα” και καλή φέρμα χαρακτηρίζει αυτά τα πουλιά, μια συμπεριφορά που σε τίποτα δεν θυμίζει την ανήσυχη μπεκάτσα του Φλεβάρη. Γιατί λοιπόν αυτή η διαφορετική συμπεριφορά ανάμεσα σε δυο χρονιές; Σκαλίζοντας τις κυνηγετικές μου σημειώσεις παρατηρώ ότι το επίμαχο διάστημα πέρυσι είχαμε κυρίως βοριαδάκια και ήλιο, ενώ τώρα νοτιάδες, ισχυρούς μερικές φορές και ζέστη. Μπορεί αυτή να είναι η εξήγηση, μπορεί και όχι. Αυτή ακριβώς η απρόβλεπτη και ίσως ανεξήγητη μερικές φορές συμπεριφορά των πουλιών είναι που κάνει το κυνήγι της μπεκάτσας τόσο συναρπαστικό.

Ο απολογισμός

Γενικά η χρονιά κρίνεται ιδιαίτερα καλή για την περιοχή από τους μπεκατσοκυνηγούς του Βόρειου ¨Έβρου. Η κάρπωση βέβαια ήταν ανάλογη της

ποιότητας και της εμπειρίας των σκύλων του κάθε κυνηγού αλλά και των εξόδων που έκανε.

Τώρα που τελείωσε το κυνήγι, θα αρχίσουμε τα εκπαιδευτικά στους κάμπους. Ο Απόλλων, το κουτάβι, έγινε επτά μηνών και πρέπει να γνωρίσει τα ορτύκια. Χάραμα θα ακούμε το τραγούδι των ορτυκιών μέσα στα τριφύλλια και θα προσμένουμε τον Οκτώβρη να ξαναβρεθούμε στα ψηλά ,στη γνώριμη μυρωδιά του δάσους, να περπατήσουμε μέσα στη φθινοπωρινή καταχνιά, να ξανακούσουμε το φτεροκόπημα της μπεκάτσας.