Την εποχή των εμπροσθογεμών και της μαύρης μπαρούτης…
κείμενο; Χρήστος Ιωαννίδης
φωτο: Ν. Φωτακόπουλος
Σήμερα όλα πια είναι εύκολα και βολικά με τα κυνηγετικά όπλα και τα φυσίγγια που χρησιμοποιούμε, αλλά δεν ήταν πάντα έτσι…
Πριν από μερικές μόνο δεκαετίες – αν εξαιρέσουμε τους αριστοκράτες και αυτούς που είχαν την πολυτέλεια να διαθέτουν γεμιστές – ο μέσος κυνηγός έπρεπε να είναι περισσότερο «δεξιοτέχνης» και επαρκής γνώστης, ώστε να μπορέσει να γεμίσει το τουφέκι του ή… να παράγει ο ίδιος το φυσίγγι που θα χρησιμοποιήσει.
Δεν ήταν καθόλου εύκολο να χρησιμοποιήσει κάποιος εμπροσθογεμές δίκαννο, ακόμη και όταν οι καιρικές συνθήκες ήταν οι καλύτερες…
Το μαύρο μπαρούτι που για περισσότερο από 500 χρόνια ήταν η μοναδική δύναμη εκτόξευσης της βολίδας ή των σκαγιών, είχε διεθνώς τη «συνταγή» νιτρικό κάλιο (75%) θείο (10-15%) και άνθρακας (10%). Ωστόσο δεν ήταν ποιοτικά το ίδιο, όχι μόνο σε κάθε τόπο, αλλά και σε κάθε παρτίδα, ακόμη και στον ίδιο τόπο παραγωγής!
Το κάθε του συστατικό διέφερε ως προς την ποιότητα, ενώ είναι αξιοσημείωτο ότι, στις αρχές του προπερασμένου αιώνα είχε βελτιωθεί η ποιότητα του σε πολλαπλάσιο βαθμό, από εκείνο που παρήγαγαν μέχρι τότε…
Μπορούμε λοιπόν να φανταστούμε το πόσο επικίνδυνη μπορούσε να γίνει η μαύρη μπαρούτη για τον κυνηγό, σε περίπτωση που… καιγόταν αργά μέσα στην κάννη, αφήνοντας διάπυρα σημεία στο εσωτερικό της.
Βάστα τρυγόνι να γεμίσω
Αρκεί και μόνο να φέρουμε στο νου μας τον παππού ή τον προπάππου μας στο χωρίο που, ενώ τα τρυγόνια συνέχιζαν να περνούν, ήθελε να γεμίσει γρήγορα το όπλο του, χύνοντας μπαρούτι μέσα σε μια κάννη που ακόμη το περιεχόμενό της… δεν είχε σβήσει!
Και βέβαια να λάβουμε υπόψη μας το πόσο επικίνδυνο θα ήταν, να προσπαθήσει να γεμίσει την άδεια κάννη, παραμελώντας να αφοπλίσει τον κόκορα της γεμάτης…
Δεν ήταν όμως μόνο όλα αυτά. Ο κυνηγός με το εμπροσθογεμές εκείνης της εποχής,
έπρεπε να έχει μαζί το χοντρόκκοκο – και συνάμα λεπτότερο – μπαρούτι εάν το όπλο του ήταν με τσακμακόπετρα, σκάγια, βύσματα που τις περισσότερες φορές φτιάχνονταν από κουρέλια, μεζούρες και προπάντων το εργαλείο που χρησίμευε για το άδειασμα του όπλου.
Για ένα εμπροσθογεμές τουφέκι δεν υπήρχε μεγαλύτερο πρόβλημα, από…το βάσανο της εξακρίβωσης εάν ήταν άδειο ή γεμάτο!
Το άδειασμα του όπλου επιτυγχανόταν με το εργαλείο που βιδωνόταν στην άκρη της βέργας, έχοντας το σχήμα ανοιχτηριού κρασιών, με διπλά όμως αντίστοιχα σκέλη.
Όσο για τα κουρέλια που χρησιμοποιούνταν για βύσματα, ήταν… ειδικά στις ζεστές μέρες του καλοκαιριού. Το πρώτο μέλημα του κυνηγού μετά από κάθε τουφεκιά, ήταν να τρέξει να τα πατήσει για… να σβήσουν και να μην πάρει φωτιά ο κάμπος!
Εάν προσθέσουμε επιπλέον και τον κίνδυνο ρήξης της κάννης ή των καννών μετά από ελαττωματική βυσμάτωση, δικαίως αισθανόμαστε τυχεροί για το σύγχρονο φυσίγγι που χρησιμοποιούμε στις μέρες μας…
Εκείνες τις παλιότερες εποχές όμως, ο κάθε κυνηγός έπρεπε να είναι και ένας καλός ιδιογομωτής.
Αυτός θα καλίμπρευε, αυτός θα έκοβε την άκρη του χάρτινου κάλυκα που είχε φουσκώσει και παραμορφωνόταν το χείλος του, αυτός θα «καψούλωνε», αυτός ήταν που θα έφτιαχνε μόνος τις δικές του τάπες…
Τάπες που ο κυνηγός της εποχής έφτιαχνε από την μάλλινη κάπα του βοσκού, βυθίζοντας την σε παραφίνη και τρυπώντας την με τον ζουμπά. Ή τάπες από πριονίδια ξύλου μουσκεμένα σε λιωμένο κερί και συμπιεσμένα σε καλούπι.
Ανασφάλειες…
Και βέβαια ο κυνηγός με το εμπροσθογεμές είχε τις ζυγαριές του, τις μεζούρες, και πάνω απ’ όλα… την ευθύνη για την χαμένη τουφεκιά (γιατί το φυσίγγι ήταν πλέον δικής του παραγωγής).
Σε τέτοιες συνθήκες, ήταν μοιραίο το κυνήγι να διεξάγεται υπό κάποια «ανασφάλεια». Είτε το όπλο ήταν με δαμασκηνές κάννες είτε με ατσάλινες, το σίγουρο είναι πως τα περισσότερα δεν έφεραν σφραγίδες εγγύησης για άκαπνη πυρίτιδα πάνω τους…
Τα περισσότερα από αυτά τα όπλα που βρίσκονταν στα χωριά μας, είχαν μετατραπεί σε λειόκαννα από παλιά πολεμικά όπλο μεγάλου διαμετρήματος, όπως Gras, Snider, Martini, τα πρώτα μονόσφαιρα Mauser, κ.ά.
Σήμερα τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά…Εκείνα τα μπροσθόγιομα όπλα πήραν συλλεκτικό χαρακτήρα, ενώ αυτά που χρησιμοποιούμε στο κυνήγι είναι σύγχρονα και αξιόπιστα, όπως και τα φυσίγγια τους.
Δεν έχουμε πλέον την υποχρέωση – αν και ήταν κατά τη γνώμη μου πολύ ευχάριστη – να ασχολούμαστε επί ώρες και μέρες με τις γομώσεις και τις «ριξιές», αλλά το βασικό μας καθήκον παραμένει: το χρέος μας δηλαδή να εξασκούμε την ίδια δραστηριότητα που διαποτίζει το είναι μας, με απόλυτη συνείδηση και συμμόρφωση στους γραπτούς και άγραφους νόμους του κυνηγιού.
Related Posts
H έννοια του κυνηγετικού όπλου από νομική άποψη και η δυνατότητα ανθρώπινης επέμβασης και μετατροπής του . →
Τα θαμμένα όπλα της κατοχής →
Γιατί η Ρωσία τροποποιεί τα Καλάσνικοφ →
