Ο κώνος…οσμής στην ιχνηλασία.

κείμενο: Θανάσης Κυριτσάκας

Φώτο: Ν. Φωτακόπουλος

Το σχήμα και η έκταση του κώνου που σχηματίζεται είναι ανάλογη με την ταχύτητα του αέρα και μπορεί να παρομοιαστεί με τον καπνό μιας φωτιάς στην εξοχή.

Στα αγριογούρουνα ο κώνος οσμής είναι πιο μεγάλος και έντονος, ειδικά όταν είναι πολλά μαζί, οπότε τα πράγματα είναι πιο εύκολα για τον σκύλο. Έχω δει γουρουνόσκυλα να «πιάνουν» τη μυρωδιά των γουρουνιών από απόσταση 100 μέτρων και παραπάνω, χωρίς να βάλουν κεφάλι κάτω, απλώς είχαν μπει στον κώνο οσμής των γουρουνιών με ευνοϊκό αέρα. Το «ξάπλωμα» της μυρωδιάς στον χώρο γύρω απ’ το γιατάκι παίρνει το σχήμα του κώνου, του οποίου η μεν κορυφή είναι το ζώο και η βάση όλη η έκταση μέχρι του τελικού σημείου, όπου φτάνει η μυρωδιά ανάλογα με την ένταση του αέρα που φυσάει.

Επίσης επηρεάζεται από τα δέντρα και τους θάμνους της περιοχής που βρίσκεται το θήραμα και τα διάφορα φυσικά εμπόδια, όπως βράχια, φράχτες κ.λπ., τα οποία εμποδίζουν την εξάπλωση της μυρωδιάς σε μεγάλη έκταση και διαμορφώνουν το σχήμα του κώνου διαφορετικά σε κάθε περίπτωση.

Όταν φυσάει δυνατά, ο κώνος είναι στενός και μακρύς, ενώ όταν ο αέρας είναι μέτριος, ο κώνος είναι πλατύς και κοντός. Όπως φαίνεται και στο σχήμα, η μυρωδιά είναι πιο έντονη στην κεντρική περιοχή του κώνου και πιο ασθενής στις δυο ακραίες περιοχές που περικλείονται με τις περιφερειακές γραμμές.

Εξάπλωση μυρωδιάς

Οι ιχνηλάτες κάνουν κύκλους γύρω απ’ το γιατάκι μέχρι να εντοπίσουν την έντονη μυρωδιά που αναδύεται απ’ τον κώνο

Όταν εκπαιδεύουμε τον σκύλο μας πρέπει να τον βάζουμε να ψάχνει αντίθετα στη διεύθυνση του αέρα για να τον βοηθήσουμε πιο αποτελεσματικά στην ανίχνευση και στο ξεσήκωμα του θηράματος. Ας μην ξεχνάμε πως όλα τα σκυλιά μυρίζουν τον αέρα πάνω απ’ το έδαφος.

Οι άριστοι ιχνηλάτες, όταν βρεθούν κοντά στο γιατάκι του λαγού δεν βάζουν πλέον τη μύτη στο χώμα, αλλά μυρίζουν τον κώνο οσμής που έρχεται απ’ το λαγό που είναι κρυμμένος λίγα μέτρα πιο κει. Σ’ αυτό το σημείο οι ιχνηλάτες κάνουν κύκλους γύρω απ’ το γιατάκι μέχρι να εντοπίσουν την έντονη μυρωδιά που αναδύεται απ’ τον κώνο με αποτέλεσμα να σηκώσουν γρήγορα τον λαγό.

Τα έμπειρα και έξυπνα λαγόσκυλα εκμεταλλεύονται πάντα τον κώνο οσμής του λαγού, όταν φτάνουν κοντά στο γιατάκι, τα άπειρα ταλαιπωρούνται πολλή ώρα χωρίς θετικό αποτέλεσμα τις περισσότερες φορές. Ένα συχνό μειονέκτημα των λαγόσκυλων κυρίως στη μικρή ηλικία είναι η αδυναμία πλησιάσματος στο γιατάκι και το εύκολο ξεσήκωμα. Πολλές φορές έχουμε ακούσει απ’ τους λαγοκυνηγούς να λένε πως το σκυλί τους «πιάνει ντορό αλλά δεν μπορεί να σηκώσει τον λαγό εύκολα», εδώ είναι η μαεστρία του καλού ιχνηλάτη, πρέπει να σηκώνει το κεφάλι στον αέρα την κατάλληλη στιγμή και να «ρουφήξει» τις οσμές του κώνου που θα το οδηγήσουν σε σίγουρο πλησίασμα και ξεσήκωμα του λαγού.

Μπορούμε να καταλάβουμε τον κώνο οσμής από τις αντιδράσεις του σκύλου μας. Ο σκύλος που έχει λεπτή όσφρηση αντιδρά αμέσως στην ακραία περιφερειακή περιοχή του κώνου με την ασθενή μυρωδιά, ενώ ο σκύλος με όχι και τόσο καλή όσφρηση θα αντιδράσει στην κεντρική περιοχή του κώνου με την έντονη μυρωδιά. Έτσι μόλις ο σκύλος μπει μέσα στον κώνο οσμής, επηρεάζεται απότομα και αντιδρά με έναν από τους παρακάτω τρόπους: