Η Σαρσέλα (Anas querquedula)

κείμενο: Βασίλης Δάλαρος-Δασολόγος

Εμείς οι μεγαλύτερης ηλικίας κυνηγοί ήμασταν τυχεροί διότι ζήσαμε αρκετές κυνηγετικές συγκινήσεις του συγκεκριμένου θηράματος, έστω και για λίγες μέρες (2-3 βδομάδες) το χρόνο, αφού παλιότερα επιτρέπονταν το κυνήγι μέχρι 10 Μαρτίου. Οι νεότεροι είναι πιο άτυχοι διότι το κυνήγι της σαρσέλας λήγει 31Ιανουαρίου. Η σαρσέλα είναι μια από τις πιο μικρές πάπιες. Στην Ευρώπη, απαντά σε όλη σχεδόν την ήπειρο ως καλοκαιρινός αναπαραγόμενος επισκέπτης. Αναπαράγεται σε ρηχά γλυκά νερά με πλούσια βλάστηση.

Μεταναστευτικό είδος

Είναι αυστηρά μεταναστευτικό είδος, η μόνη πάπια που εγκαταλείπει εντελώς την Ευρώπη το χειμώνα και διαχειμάζει στην Αφρική. Η φθινοπωρινή αποδημία αρχίζει στα τέλη Ιουλίου και κορυφώνεται τον Αύγουστο ή αρχές Σεπτεμβρίου. Στην Αφρική απαντά αποκλειστικά ως διαχειμάζον είδος. Όταν οι πληθυσμοί αφιχθούν στην Αφρική μετακινούνται ανάλογα με τις εποχικές πλημμύρες, με κεντρικό σημείο αναφοράς, την πορεία των ποταμών καθώς ο χειμώνας εξελίσσεται. Η εαρινή μετανάστευση ξεκινά αυτή την περίοδο (Μάρτιο – Απρίλιο, μερικές φορές από το Φεβρουάριο), όπου μεγάλοι αριθμοί περνούν από λίμνες, λιμνοθάλασσες και ακτές της Χώρας μας. Οι δρόμοι της φθινοπωρινής και εαρινής αποδημίας είναι διαφορετικοί. Τρέφεται χωρίς να βυθίζει το μισό σώμα της στο νερό. Συνήθως « ξαφρίζει» με το ράμφος την επιφάνεια ή βυθίζει μόνο το κεφάλι. Η φωνή (του αρσενικού) μοιάζει με ξύλινη ροκάνα ή σαν νύχι που τραβιέται πάνω σε χτένα, το θηλυκό είναι πιο σιωπηλό. Πετάει πολύ γρήγορα και ευκίνητα.

Αναζητούν την τροφή τους τόσο κατά την διάρκεια της ημέρας, όσο και της νύκτας και όταν μεταναστεύουν, συχνά ταξιδεύουν τη νύκτα και αναπαύονται σε ανοικτά νερά κατά την διάρκεια της ημέρας.

Η αναπαραγωγή της

Η ωοτοκία πραγματοποιείται άπαξ. Η γέννα αποτελείται από 7 έως 9 αβγά. Η επώαση πραγματοποιείται μόνον από το θηλυκό και διαρκεί 23-24 ημέρες. Οι νεοσσοί (παπάκια) είναι φωλεόφυγοι, δηλαδή πλήρως ικανοί προς κολύμβηση μόλις εκκολαφθούν.

Στις Ευρωπαϊκές θέσεις φωλιάσματος το είδος απειλείται από την υποβάθμιση των ενδιαιτημάτων του (αποστράγγιση υγροτόπων και μετατροπή τους σε αγρούς ή ταμιευτήρες), μόλυνση κλπ.

Στον ελλαδικό χώρο η Σαρσέλα απαντά και με τις ονομασίες: Κακαρέλι, Καλαμάκι (Βοιωτία), Καρκάδι, Καρκάλι (Άρτα), Καρκαρέλι (Μεσολόγγι), Κουρκανέλι (Άρτα), Κρινέλι, Μαρτίνι, Γκριτζανέλι (Γιάννενα).