Published on 19 Δεκεμβρίου, 2013 | by Kynoclub

Γιατί η μπεκάτσα σώζει την πέρδικα;

Κείμενο-φωτο: Ν. Φωτακόπουλος

Όταν έρχεται η μπεκάτσα, μειώνεται η «κυνηγετική ζήτηση» στην πέρδικα, όπως θα έλεγαν και οι θηραματολόγοι.

Δεν χρειάζεται να ανατρέξει κάποιος σε έρευνες ή σε στοιχεία του προγράμματος «Άρτεμις» για να κάνει αυτήν την απλή διαπίστωση ότι οι πραγματικοί περδικοκυνηγοί είναι λίγοι. Και με τον όρο «πραγματικούς» εννοούμε όσους κυνηγούν αποκλειστικά την ορεινή πέρδικα καθ’ όλη τη χρονική διάρκεια που επιτρέπεται η θήρα της, χωρίς να σπαταλούν εξόδους για άλλα θηράματα.

Αυτοί, λοιπόν, οι λίγοι πραγματικοί περδικοκυνηγοί λατρεύουν την… μπεκάτσα! Και αυτό γιατί από τις 20 του Οκτώβρη και έπειτα η μακρομύτα αποσπά το ενδιαφέρον της μάζας των κυνηγών με σκύλο φέρμας, με αποτέλεσμα να αδειάζουν τα βουνά και έτσι η Αlectoris graeca (όπως είναι το επιστημονικό της όνομα) να περνά σε μια περίοδο μικρότερης πίεσης και μεγαλύτερης ωριμότητας. Και λέμε ωριμότητα γιατί πλέον τα πουλιά έχουν αναπτυχθεί πλήρως τόσο σωματικά όσο και σε εμπειρίες που αυξάνουν κατά πολύ το ένστικτο της αυτοπροστασίας τους.

Περσινά πουλιά…

Τα περδικόπουλα του φθινοπώρου έχουν περάσει πλέον στην ωριμότητα και δεν μπορείς να τα ξεχωρίσεις από τα περσινά πουλιά, ενώ οι εμπειρίες από συναντήσεις με κυνηγούς, σκύλους και κάθε είδους άρπαγες τα έχουν κάνει σχεδόν άτρωτα. Το μεγάλο φυσικό ξεδιάλεγμα έχει ήδη γίνει μέσω κυνηγίου, φυσικής φθοράς ή από κάθε είδους αρπακτικά. Τα κοπάδια πια έχουν χάσει τον μισό και πλέον πληθυσμό τους και σε αυτό συμφωνούν δύο έμπειροι περδικοκυνηγοί, ο Μιχάλης Μουντούσης από τη Φλώρινα και ο Γιάννης Μαθιόπουλος από την Καλαμάτα.

«Τώρα τον Δεκέμβρη τα κοπάδια είναι μικρότερα και αποτελούνται συνήθως από τρία έως έξι πουλιά. Είναι αυτά που επέζησαν από μεγαλύτερα κοπάδια…».

Ο Μιχάλης Μουντούσης κυνηγά αποκλειστικά ορεινή πέρδικα, σχεδόν όλες τις μέρες που αυτή επιτρέπεται στα μέρη του και κυρίως στα βουνά της Πρέσπας, δίπλα στα ελληνοσκοπιανά σύνορα.

«Φέτος είχαμε λιγότερους κυνηγούς από άλλες περιοχές, λόγω της οικονομικής κρίσης, και αυτό συνέβαλε στη μικρότερη πίεση των πουλιών. Οι λίγοι που έρχονταν χάθηκαν και αυτοί όταν ήρθαν οι μπεκάτσες», μας λέει και συνεχίζει: «Τώρα τον Δεκέμβρη τα κοπάδια είναι μικρότερα και αποτελούνται συνήθως από τρία έως έξι πουλιά. Είναι αυτά που επέζησαν από μεγαλύτερα κοπάδια. Μπορώ να πω ότι, παρ’ όλο που η κυνηγετική πίεση ήταν μικρότερη, οι απώλειες δεν ήταν λιγότερες σε σχέση με άλλες χρονιές που τα πουλιά κυνηγήθηκαν περισσότερο…». Και μάλλον έχει δίκιο στη διαπίστωσή του ο έμπειρος Μιχάλης Μουντούσης. Ότι δεν πάρει ο κυνηγός με το τουφέκι, θα το πάρει ο άρπαγας. Η αλεπού, το γεράκι, το κουνάβι ή ο γλάρος… Ναι, οι πέρδικες γύρω από τις λίμνες της Πρέσπας έχουν να αντιμετωπίσουν και τους γλάρους.

Τις ίδιες διαπιστώσεις για το μέγεθος των κοπαδιών τον Δεκέμβρη έχει κάνει και ο Γιάννης Μαθιόπουλος…

«Μόνο στην Αλβανία, όπου κυνηγάω σχεδόν αποκλειστικά, βρίσκω αυτήν την εποχή κάποια κοπάδια με δέκα – δώδεκα πέρδικες… Ομως αυτό είναι η εξαίρεση. Ο κανόνας συνήθως είναι τα εναπομείναντα πουλιά να είναι σχεδόν το ένα τρίτο του αρχικού αριθμού του κοπαδιού», μας λέει ο Γιάννης Μαθιόπουλος. Τον ρωτάμε να μας πει για τη συμπεριφορά τους αυτήν την εποχή. «Τα πουλιά έχουν πια μεγαλώσει και ξέρουν να αντιμετωπίσουν τους κινδύνους. Όμως τα καλά περδικόσκυλα βρίσκουν τον τρόπο να τις φερμάρουν και να τις μπλοκάρουν…».

Βαρύς χειμώνας…

Μπορεί το κυνήγι της πέρδικας να τελειώνει στις 15 Δεκεμβρίου, όμως τα δύσκολα τώρα αρχίζουν. Όσες πέρδικες έφτασαν έως εδώ αναμφίβολα έχουν περάσει πολύ δύσκολες στιγμές και πρέπει να είχαν και την τύχη με το μέρος τους για να φτάσουν έως εδώ. Όμως τώρα έρχεται ο βαρύς χειμώνας και τα ορεινά λημέρια της πέρδικας έχουν καλυφτεί από χιόνι. Οι αλπικές ζώνες δεν προσφέρουν πλέον καταφύγιο, τροφή και ενδιαίτημα.

«Τα πουλιά κατεβαίνουν πιο χαμηλά, στα δάση οξιάς, όπου γίνονται πιο ευάλωτα σε άρπαγες όπως είναι η αλεπού, το κουνάβι, ακόμα και η αγριόγατα», μας λέει ο Μιχάλης Μουντούσης και ασφαλώς κάτι θα ξέρει, αφού είναι και αυτός γέννημα-θρέμμα της περιοχής του και έζησε όλη του τη ζωή στα περδικοβούνια της Φλώρινας και της Πρέσπας.

Είναι σίγουρος, όμως, ότι όσα πουλιά θα επιβιώσουν, θα καταφέρουν την επόμενη άνοιξη να φωλεοποιήσουν και να μας δώσουν νέα πουλιά συνεχίζοντας τον αέναο κύκλο της ζωής.

«Δεν κυνηγώ πια στην Ελλάδα παρά σπάνια», λέει ο Γιάννης Μαθιόπουλος και εξηγεί τον λόγο. –‘’Στην Αλβανία υπάρχουν ακόμα πολλά πουλιά, παρά το γεγονός ότι και εκεί υπάρχει πλέον μεγάλη πίεση κυρίως από Ιταλούς κυνηγούς. Προτιμώ να κυνηγώ στην εκεί και στην Ελλάδα, να πηγαίνω εκπαιδευτικά με τα σκυλιά μου. Δεν θέλω να σηκώσω ντουφέκι σε κοπάδια των 4-5 πουλιών, που είναι οι γεννήτορες της άνοιξης…».

Και έχει δίκιο ο Γιάννης Μαθιόπουλος, αλλά και κάθε περδικοκυνηγός που σκέφτεται έτσι. Μόνο αν προστατευτούν τα πουλιά που απέμειναν και επιβίωσαν μέχρι τον Δεκέμβρη, θα έχουμε τις πέρδικες της επόμενης χρονιάς…

Πετροπέρδικα – Αlectoris graeca

Διαστάσεις

Μήκος σώματος: 32-35 cm

Ανοιγμα φτερών: 46-53 cm

Βάρος αρσενικού: 520 745 gr

Βάρος θηλυκού: 432 gr-550 gr

Ζει στην Ελλάδα (εκτός από τα νησιά του Αιγαίου και τη Θράκη), τη νότια Βουλγαρία, την Αλβανία, τη Γιουγκοσλαβία, την Ιταλία και τη Σικελία.

Είναι επιδημητικό είδος και ζει σε κοπάδια όλο τον χρόνο, εκτός από την περίοδο της αναπαραγωγής που σχηματίζει ζευγάρια. Αναπαράγεται σε ανοιχτά βραχώδη περιβάλλοντα που εντοπίζονται μερικές φορές σε πολύ μεγάλα υψόμετρα, αλλά και κοντά στη θάλασσα (Φωκίδα, Εύβοια κ.λπ.).

Η πετροπέρδικα είναι είδος το οποίο κατά την περίοδο της αναπαραγωγής καταλαμβάνει μια περιοχή την οποία υπερασπίζεται με σθένος από κάθε εισβολέα (εκδήλωση επικράτειας). Την υπεράσπιση της περιοχής αναλαμβάνει το αρσενικό. Φωλιάζει στο έδαφος σε μια κοιλότητα που κατασκευάζει το θηλυκό. Η φωλιά καλύπτεται με ξηρά χόρτα και πούπουλα.Συνήθως βρίσκεται ενδιάμεσα ή κάτω από πέτρες ή θάμνους για να προφυλάσσεται από άρπαγες και άσχημες καιρικές συνθήκες.

Γεννά μία φορά τον χρόνο 8-14 αβγά που έχουν χρώμα κρεμ. Επωάζονται από το θηλυκό για 23-24 μέρες και εκκολάπτονται ταυτόχρονα. Οι νεοσσοί αμέσως μετά την εκκόλαψη είναι ικανοί να βαδίσουν και απομακρύνονται από τη φωλιά, ενώ μπορούν να κάνουν μικρές πτήσεις σε ηλικία 7-10 ημερών. Τη φροντίδα των νεοσσών αναλαμβάνει το θηλυκό. Η σωματική τους διάπλαση ολοκληρώνεται σε ηλικία 7 εβδομάδων. Τα ενήλικα πουλιά τρέφονται με σπόρους και βλάστηση, ενώ οι νεοσσοί καταναλώνουν έντομα τα οποία είναι πλούσια σε πρωτεΐνες που είναι απαραίτητες για τη σωματική τους ανάπτυξη.

Δείτε : Τι έχετε να πείτε για αυτό;